Tận trí
盡 智 là Kşayajñāna
Vô sanh trí
無 生 智 là Anutpadayajñāna
Đó là những chủ trương của Đại Chúng Bộ về Phật thân và về Phật trí.
Bây giờ chúng ta đi sang những quan niệm của bộ này về các vị Bồ tát.
16. Nhất thiết Bồ tát nhập mẫu thai trung, giai bất chấp thọ yết thích
lam át bộ đàm, bế bộ, kiện nam vi tự thể.
Chư Bồ tát khi đi vào thai mẹ thì không ai chấp thọ làm tự thể cái tinh
huyết hóa hợp, cái tinh huyết hóa hợp mà mới đọng lại thì như mụn nhọt, đã
đọng thì cứng hơn và đọng cứng rồi thì cứng dần hơn nữa.
None of the Bodhisattvas, when they enter their mother’s womb, form
their own body by passing through the four embryonic stages, kalalam,
arbudam, peśi and ghana, which the other people have to pass through.
Quand les Bodhisattvas entrent dans une matrice, ils ne recoivent pas les
formes embryonnaires de kalalam, d’arbudam, de peśi et de ghana comme
leur propres substances.
Các vị Bồ tát, đi vào bụng mẹ, không phải ngang qua những cái bất tịnh
như tinh cha huyết mẹ. Tiếng Phạn kalalam, arbudam, pesi, ghana là những
danh từ chỉ những ô nhiễm trong cơ thể con người. Khi một vị Bồ tát đi vào
trong thai mẹ để được sanh ra như một Đức Thế Tôn thì không phải đi
ngang qua giai đoạn có bốn sự nhiễm ô như những người thường. Đó cũng
là một cách thần tượng hóa, tuyệt đối hóa Bụt. Họ vẫn còn bị quan niệm dơ
và sạch chi phối. Sau này Tâm Kinh Bát Nhã đưa ra quan niệm “không có gì
dơ không có gì sạch” (bất cấu bất tịnh) để giúp chúng ta vượt thoát cái kẹt
đó.
Chúng ta đã thừa hưởng được từ chư Tổ rất nhiều qua 2500 năm lịch sử.
Ta hiểu được giáo lý của Đức Thế Tôn sâu sắc hơn nhờ có các thế hệ đã đi
qua những giai đoạn này. Giáo lý của Đức Thế Tôn là một kho tàng vĩ đại
cần phải được đào sâu và phát hiện. Chúng ta vẫn còn tiếp tục quán chiếu để
khám phá sâu thêm những lời dạy của Ngài.Chúng ta tại Làng Mai đã phát
hiện ra được những cái rất mới, rất hay trong kinh An Ban Thủ Ý. Chúng ta
chỉ cần khai phá những mạch nước đã có sẵn và trình bày lại một cách mới
