Ruben David Gonzalez Gallego
NHỮNG DẢI TRẮNG TRÊN NỀN ĐEN
Dịch giả:Phương Hoài
NGƯỜI SĨ QUAN
Người ta đưa đến nhà dưỡng lão một người mới. Người đàn ông to lớn cụt
chân ngồi trên chiếc xe lăn thấp tè. Ông tự tin liếc quanh và chậm chạp đi
vào phòng. Ông định vị được ngay, không cần mách bảo. Ông đi khắp toà
nhà ba tầng của chúng tôi, không vội vã, từ phòng này sang phòng khác.
Bắt đầu từ nhà ăn. Lúc đó đang là bữa trưa. Ông xem người ta cho ăn gì,
khẽ cười khẩy buồn rầu, không ăn. Ông đi thang máy lên tầng ba – tầng của
những người phải chết, tầng của những người sắp chết. Ông ngó vào từng
phòng, không hoảng hốt, ồn ào, không bịt mũi ghê tởm, không quay lưng
lại sự thật. Ông nhìn thấy những người già cả đáng thương nằm bất động
trên giường, nghe thấy những tiếng rên rỉ, kêu la. Đến chiều ông quay trở
về phòng của mình, nằm trên giường.
Một căn phòng tốt ở tầng hai. Với một người cùng phòng. Trên cửa co treo
tấm bảng đẹp đẽ có dòng chữ “Cựu chiến binh Chiến Tranh Vệ Quốc sống
ở đây”. Những điều kiện sống bình thường. Có thể tới nhà ăn ngày ba lần,
ăn những gì được cho ăn, chiều chiều xem vô tuyến cùng với mọi người.
Một phần lương hưu thừa đủ để trang trải những nhu cầu không phức tạp
của người luống tuổi – thuốc lá, trà, bánh ngọt. Nếu muốn, chẳng ai và
chẳng có điều gì có thể ngăn ông mua vodka và uống với người cùng
phòng, nói chuyện về quá khứ, kể cho nhau nghe họ là ai trong quá khứ, họ
đã chiến đấu và chiến thắng ra sao, đã luôn chiến thắng. Có thể đẩy xe tới
nhà vệ sinh chừng nào đôi tay còn cho phép, chừng nào tay còn giữ nổi cái
thìa, chừng nào còn đủ sức để ngày ngày chiến đấu vì quyền được thấy
mình là con người.
Chiều hôm đó họ không có vodka. Cùng phòng là một người tốt bụng.
Chấp nhận cuộc sống do nhà nước đài thọ, ông già lặng lẽ lắng nghe
chuyện người mới đến suốt từ chiều đến nửa đêm. Bằng giọng chỉ huy,
người đàn ông cụt chân rành rọt kể chi tiết toàn bộ đời mình. Nhưng dù cho
ông có bắt đầu như thế nào thì câu chuyện vẫn quay về một mối: trong
