một con số người và con số đó là 666..." Nếu ta phiên từ vựng Pháp thành
các chữ số, các từ hoàng đế Napoléon[1] sẽ là 666. "Lời tiên tri này tác
động mạnh đến Pierre. Anh rất thường tự hỏi vậy ai sẽ kết liễu sức mạnh
của Con vật, nói cách khác là của Napoléon; cũng bằng cách tính số như
vậy, anh mải miết tìm câu trả lời. Thoạt tiên anh thử cách ghép: hoàng đế
Alexandre[2], rồi: quốc gia Nga[3]. Nhưng số tổng cộng ít hơn hay nhiều
hơn 666. Một hôm anh có ý nghĩ ghi tên mình: bá tước Pierre
Bésouhoff[4], nhưng không đạt được chữ số mong muốn. Anh thay chữ z
vào chỗ chữ s, và thêm thể từ de[5], loại từ le, vẫn không đạt kết quả. Lúc
bấy giờ anh chợt nghĩ nếu câu trả lời quả thực nằm trong tên anh, thì phải
thêm quốc tịch của anh vào đó. Anh bèn viết: người Nga Bésuhof[6]. Tổng
cộng các chữ số là 671, tức là thừa mất 5. 5 là chữ e, chính chữ này là
nguyên âm cuối được bỏ đi trước từ hoàng đế[7]. Bỏ chữ này đi trước tên
anh, thực ra là sai văn phạm, sẽ cho đúng câu trả lời mãi cố công đi tìm:
người Nga Bésuhof[8] - 666. Khám phá này khiến anh bàng hoàng."
Cái cách Tolstoi tả tỉ mỉ tất cả những kiểu thay đổi về chính tả mà Pierre
xoay xở với cái tên của mình để đạt đến con số 666 thật khôi hài: người
Nga[9] là một trò hài hước tột độ về chính tả. Những quyết định nghiêm
trang và dũng cảm của một con người chắc chắn là thông minh và đáng
mến có thể bắt rễ từ một điều ngu ngốc không?
Vậy bạn nghĩ gì về con người? Và bạn nghĩ gì về chính mình?
Thay đổi quan điểm nhân danh sự hòa giải với tinh thần thời đại
Một hôm, một người phụ nữ, mặt mày rạng rỡ, báo cho tôi hay: "Vậy là
chẳng còn có Léningrad nữa! Ta đã trở lại với Saint Pétersbourg tốt đẹp
rồi!" Chẳng bao giờ chuyện các thành phố và các con đường được đặt tên
trở lại khiến cho phấn khởi. Tôi sắp nói điều đó với bà ta, nhưng vào phút
cuối cùng tôi kìm mình lại: trong cái nhìn của bà lóa lên vì bước đi mê hoặc
của lịch sử, tôi đoán trước một sự không đồng tình và tôi chẳng muốn cãi
nhau, lại thêm đúng vào lúc đó tôi nhớ lại một tình tiết mà hẳn bà ta đã
quên. Người đàn bà ấy một lần đã đến thăm chúng tôi, vợ tôi và tôi, sau
cuộc xâm lược của người Nga, vào năm 1971, khi chúng tôi ở trong hoàn
