NHỮNG DI CHÚC BỊ PHẢN BỘI - Trang 32

Ở một chỗ khác: “Không thể hiểu được tầm quan trọng thật sự của Kafka
nếu ta không phân biệt hai dòng chảy trong tác phẩm của ông: 1) Các châm
ngôn của ông, 2) Các văn bản tự sự của ông (các tiểu thuyết, các truyện
ngắn).”
“Trong các châm ngôn của mình, Kafka trình bày “das positive Wort”, bằng
lời xác thực, đức tin của ông, tiếng gọi nghiêm khắc của ông cần thay đổi
cuộc sống riêng tư của mỗi cá nhân.”
Trong các tiểu thuyết và truyện ngắn của ông, “ông mô tả những hình phạt
khủng khiếp giáng xuống những ai không muốn nghe Lời [1](das Wort) và
không đi theo con đường đúng.”
Nên chú ý kỹ cái tôn ti: trên hết: cuộc sống của Kafka như là một mẫu mực
phải noi theo; ở giữa: các châm ngôn, nghĩa là tất cả các đoạn văn trịnh
trọng, “triết học” trong nhật ký của ông; tầng dưới: tác phẩm tự sự.
Brod là một nhà trí thức đặc sắc có nghị lực khác thường; một người hào
hiệp sẵn sàng đánh nhau vì những người khác; tình yêu của ông đối với
Kafka nồng cháy và vô tư. Tai họa chỉ ở chỗ định hướng nghệ thuật của
ông: là con người của tư tưởng, ông không biết được thế nào là niềm say
mê đối với hình thức; các tiểu thuyết của ông (có đến vài chục cuốn) ước lệ
một cách đáng buồn và nhất là, ông ta chẳng hiểu chút gì hết về nghệ thuật
hiện đại.
Tại sao, mặc tất cả chuyện đó, Kafka vẫn yêu ông đến vậy? Anh sẽ thôi
không yêu một người bạn tốt nhất của mình chỉ vì anh ta có cái thói kỳ
quặc viết những câu thơ tồi chăng?
Tuy nhiên người viết những câu thơ tồi sẽ nguy hiểm khi anh ta bắt đầu
xuất bản tác phẩm của ông bạn thi sỹ của mình. Hãy tưởng tượng nhà bình
luận có ảnh hưởng nhất về Picasso lại là một họa sỹ thậm chí đến mức
không hiểu được các nhà ấn tượng chủ nghĩa. Ông ta sẽ nói gì về các bức
tranh của Picasso? Chắc hẳn đúng nguyên những điều Brod nói về các tiểu
thuyết của Kafka: rằng chúng mô tả “những hình phạt khủng khiếp giành
cho những ai không đi theo con đường đúng”.
4.
Max Brod đã sáng tạo ra hình ảnh của Kafka và hình ảnh tác phẩm của ông;