NHỮNG DI CHÚC BỊ PHẢN BỘI - Trang 65

cho thấy: ra khỏi vị trí của mình (stasis[7 ]). ở "bên ngoài của mình" không
có nghĩa là ở ngoài thời khắc hiện tại, theo kiểu như một người mơ mộng
thoát về quá khứ hay tương lai. Ðích xác ngược lại: ngây ngất là đồng nhất
hóa tuyệt đối với khoảnh khắc hiện tại, quên bặt hoàn toàn quá khứ và
tương lai. Nếu ta xóa đi quá khứ và cả tương lai, giây phút hiện tại sẽ nằm
trong không gian trống rỗng, ở bên ngoài cuộc sống và biên niên của nó, ở
bên ngoài thời gian và độc lập đối với thời gian (chính vì vậy ta có thể ví
nó với vĩnh hằng, cũng là sự phủ định thời gian).
Ta có thể thấy hình ảnh thính giác của xúc cảm trong giai điệu lãng mạn
của Lied: độ kéo dài của nó dường như muốn duy trì, phát triển, để cho
người ta nhấm nháp chậm rãi cảm xúc. Ngược lại, cơn ngây ngất không thể
phản ánh trong một giai điệu, bởi ký ức bị cơn ngây ngất chẹt cứng lại
không cho phép nhớ chung các nốt của một câu giai điệu dầu chỉ dài đôi
chút; hình ảnh thính giác của cơn ngây ngất là tiếng thét (hay: một mô-típ
rất ngắn bắt chước tiếng thét).
Ví dụ kinh điển của cơn ngây ngất là khoảnh khắc cực khoái. Ta hãy trở về
cái thời phụ nữ còn chưa được biết đến lợi ích của viên thuốc tránh thai.
Thường xảy ra chuyện một anh tình nhân lúc hứng lên quên tụt xuống kịp
thời khỏi cơ thể người tình và làm cho cô ta trở thành mẹ, dầu mới mấy
phút trước đó anh ta đã có ý định kiên quyết là phải cực kỳ cẩn thận. Giây
phút ngây ngất khiến anh quên bẵng mất cả quyết định của mình (quá khứ
tức thì của anh) lẫn các lợi ích của mình (tương lai của anh) .
Như vậy khoảnh khắc ngây ngất đặt trên bàn cân đã nặng hơn đứa con
không mong muốn; và bởi vì đứa con không mong muốn, bằng sự hiện
diện không mong muốn của nó, hẳn sẽ lấp đầy cả cuộc đời kẻ tình nhân,
cho nên có thể nói một khoảnh khắc ngây ngất cân nặng hơn cả một cuộc
đời. Cuộc đời của người tình đối mặt với khoảnh khắc ngây ngất gần như ỏ
trong cùng một tình trạng thua kém giống hệt niềm tử tận đối mặt với sự
vĩnh hằng. Con người ao ước sự vĩnh hằng nhưng nó chỉ có được thế phẩm
của vĩnh hằng: khoảnh khắc ngây ngất.
Tôi nhớ lại một ngày trong thời trai trẻ của tôi: tôi ngồi cùng với một người
bạn trong chiếc xe của cậu ấy; trước mặt chúng tôi, người ta đang đi ngang