NHỮNG DI CHÚC BỊ PHẢN BỘI - Trang 8

và được coi là cá thể; không thể có điều đó nếu không có một thói quen lâu
dài về các nghệ thuật châu Âu và đặc biệt là nghệ thuật tiểu thuyết dạy cho
người đọc biết tò mò về kẻ khác và cố gắng tìm hiểu những chân lý khác
với những chân lý của mình. Trong ý nghĩa đó, Cioran2 đã có lý khi coi xã
hội châu Âu là "xã hội của tiểu thuyết" và nói về những người châu Âu như
những "đứa con của tiểu thuyết".
Phàm tục hóa
Phi thần thánh hóa thế giới (Entgotterung) là một trong những hiện tượng
đánh dấu thời hiện đại. Phi thần thánh hóa không phải là chủ nghĩa vô thần,
nó chỉ ra cái tình thế khi cá nhân, là cái tôi suy tưởng, thay thế Thượng đế
trong tư cách là nền tảng của tất cả; con người có thể tiếp tục giữ lấy đức
tin của mình, tiếp tục quỳ ở nhà thờ, tiếp tục cầu kinh trước lúc ngủ, từ nay
lòng sùng kính của anh ta chỉ thuộc về thế giới chủ quan của anh. Mô tả
tình thế đó, Heidegger kết luận: "Và như vậy cuối cùng Thượng đế đã ra đi.
Khoảng trống để lại được lấp đầy bằng sự thăm dò về mặt lịch sử và tâm lý
các huyền thoại."
Thăm dò về mặt lịch sử và tâm lý các huyền thoại, các văn bản thần thánh,
có nghĩa là: làm cho chúng trở thành phàm tục, phàm tục hóa chúng đi.
Phàm tục (profane) bắt nguồn từ từ latin: profanum: chỗ phía trước đền thờ,
bên ngoài đền thờ. Như vậy phàm tục hóa là di dời cái thiêng liêng ra ngoài
đền thờ, vào lĩnh vực nằm ngoài tôn giáo. Trong chừng mực tiếng cười
được phân tỏa vô hình trong bầu không khí của cuốn tiểu thuyết, sự phàm
tục hóa của tiểu thuyết là phàm tục hóa tệ nhất. Bởi vì tôn giáo và hài hước
là không thể dung hợp.
Bộ ba tiểu thuyết Joseph và những người anh em của anh ta của Thomas
Mann, viết giữa những năm 1926 và 1942, là một sự "khảo sát về mặt lịch
sử và tâm lý" các văn bản thần thánh tiêu biểu nhất, giọng kể hơi cười và
chán ngấy tuyệt vời của Mann khiến cho chúng bỗng mất hết cả vẻ thiêng
liêng: Thượng đế, trong Kinh thánh, vốn tồn tại từ vĩnh hằng, ở Mann, trở
thành sáng tạo của con người, sáng chế của Abraham đưa ông ta ra khỏi
chốn hỗn mang đa thần trở thành thoạt tiên là một vị thần ở trên cao, sau đó
là vị thần duy nhất; biết được do ai mới có được mình, ông ta kêu lên: