Cây khèn H’mông nói riêng, khèn ở nhiều tộc người Việt Nam nói chung đã từng có ý nghĩa lớn lao hơn là một
nhạc cụ - nhằm xác định một văn hóa.
Nhận định này gắn với nhà dân tộc học đầu đàn của miền Bắc Xã hội Chủ nghĩa Vương Hoàng Tuyên. Ông
đã có một công trình quan trọng Các dân tộc nguồn gốc Nam Á ở miền Bắc Việt Nam, trong đấy chứa đựng ý tưởng
lớn: "Trên đồng bằng Bắc-bộ, xưa kia là nơi cư trú của một giống người nói tiếng Môn - Khơ-me thì có một sự di