NHỮNG ĐÒN TÂM LÝ TRONG THUYẾT PHỤC - Trang 106

Có điều gì đó đặc biệt đã xảy ra với hai nhóm thí nghiệm này. Đối với

nhóm thứ nhất, đó chính là lời đe dọa nghiêm khắc từ Freedman để “hỗ
trợ” cho lời tuyên bố chơi với con rô-bốt là sai. Thoạt đầu, điều này có vẻ
khá hiệu quả khi Freedman có thể sẽ bắt quả tang chúng nếu chúng vi phạm
quy tắc. Sau đó, khi ông không có mặt để theo dõi cách cư xử của các cậu
bé thì lời đe dọa của ông cũng mất hiệu quả và kết quả là quy tắc của ông
cũng bị bỏ qua. Rõ ràng là, lời đe dọa đó không dạy cho các cậu bé rằng
chơi với con rô-bốt là sai mà chỉ dạy cho chúng rằng nếu làm như vậy thì
chúng sẽ bị phạt.

Đối với các cậu bé của nhóm thứ hai, Freedman cũng chỉ dẫn cho các

cậu bé rằng chơi với con rô-bốt là sai nhưng không đe dọa chúng sẽ bị phạt
nếu như không vâng lời ông. Có hai kết quả quan trọng. Đầu tiên là, chỉ
riêng lời chỉ dẫn của Freedman cũng đủ để khiến các cậu bé không chơi với
con rô-bốt trong khi ông ra khỏi phòng. Thứ hai là, các cậu bé chịu trách
nhiệm cho sự lựa chọn của mình là tránh xa con rô-bốt trong quãng thời
gian đó. Các cậu bé quyết định không chơi với con rô-bốt bởi vì chúng
không muốn chơi với nó. Rốt cuộc, cách cư xử của chúng không hề liên
quan đến một sự trừng phạt nghiêm khắc nào. Vì vậy, nhiều tuần sau đó,
khi Freedman không có mặt, các cậu bé vẫn không chú ý đến con rô-bốt
bởi vì chúng đã thay đổi từ bên trong để tin rằng mình không muốn chơi
với nó.

Người lớn khi phải nuôi dạy trẻ có thể tìm được một lời gợi ý từ nghiên

cứu của Freedman. Giả sử một cặp vợ chồng muốn khắc sâu vào tâm trí của
con gái rằng nói dối là sai. Một lời đe dọa mạnh mẽ, rõ ràng (“Nói dối là
không tốt, con yêu ạ. Nếu bố mẹ bắt quả tang con nói dối, bố mẹ sẽ cắt lưỡi
con”) có thể khá hiệu quả khi bố mẹ có mặt hoặc khi cô bé cảm thấy mình
có thể bị phát hiện. Tuy nhiên, lời đe dọa này không đạt được mục tiêu lớn
là khiến cô bé không muốn nói dối vì nghĩ rằng làm như vậy là sai. Để làm
được điều này, cần phải dùng tới một cách tiếp cận tinh tế hơn. Cần phải
đưa ra một lý do đủ mạnh nhưng không phải là lời đe dọa để khiến cô bé
không bao giờ nói dối. Đó là một công việc rất tế nhị bởi vì những gì lý do

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.