“Thật tuyệt vời! Quả thật tuyệt vời!”, tôi lẩm bẩm, và vô cùng hứng
khởi, “Nhưng làm thế nào mà hôm nay con không cần cái phao nhựa đó?”
Có vẻ hơi ngượng vì bố mình quá hào hứng trong khi nhúng đôi tất
xuống nước và vẫy đôi giày xung quanh, Chris giải thích: “Vâng, con ba
tuổi và Tommy cũng ba tuổi. Tommy có thể bơi mà không cần phao, vậy có
nghĩa là con cũng có thể bơi”.
Đáng lẽ tôi phải nghĩ ra điều đó. Tất nhiên, Chris sẽ tìm kiếm thông tin
thích hợp nhất về điều mà bé có thể hay nên làm chính từ Tommy bé nhỏ,
chứ không phải là cậu sinh viên 1m70. Đáng lẽ tôi phải dùng ví dụ về
Tommy trước đó và có thể điều đó đã giúp tôi không phải lãng phí hai tuần
vô ích. Đáng lẽ tôi nên chú ý rằng Tommy đã biết bơi và sau đó sắp xếp với
bố cậu bé cho phép cậu bé tới bơi ở hồ bơi của nhà tôi. Tôi đoán rằng chiếc
phao nhựa của Chris đã bị lãng quên cho đến cuối ngày đó.
Bất kỳ yếu tố nào khuyến khích 70% người New York mang trả lại ví
(hoặc giảm khả năng những đứa trẻ nghiện thuốc lá hoặc sợ phải tới nha sĩ)
cũng đáng được coi là vô cùng ấn tượng. Nhưng những kết quả nghiên cứu
thuộc loại này đưa ra một gợi ý về ảnh hưởng sâu rộng về cách cư xử của
những người tương đồng tới thái độ của con người. Minh họa tốt nhất cho
ảnh hưởng này là một con số dường như vô nghĩa: sau khi trang nhất các
báo đăng tin một vụ tự tử thì các loại máy bay – máy bay riêng, máy bay
tập thể, hãng bay – cũng bắt đầu rơi từ bầu trời xuống với một tỷ lệ đáng
báo động.
Người ta chỉ ra rằng, theo ngay sau những câu chuyện tử tự được công
khai rộng rãi, số người chết trong những vụ rơi máy bay tăng lên 1.000%!
Thậm chí con số này còn đáng báo động hơn: Sự gia tăng không giới hạn
số người chết do máy bay. Con số người chết do ôtô cũng tăng lên tương
ứng. Vậy nguyên nhân của sự gia tăng này là gì?
Người ta nhanh chóng đưa ra một lời giải thích: Các điều kiện xã hội
giống nhau khiến một số người tự tử làm những người khác cũng tình cờ
chết theo. Chẳng hạn, một cá nhân nhất định, có thể dùng biện pháp tự tử
