định được đưa ra đều vì họ. Ngoài ra còn có những lý giải khác tập trung
vào bản chất tín ngưỡng của nhóm Đền Người, ở đó sự trung thành của các
thành viên đối với vị lãnh tụ được thể hiện ở mức độ cao nhất là không chút
ngờ vực.
Nhưng tôi thấy những lời giải thích đó chưa đầy đủ. Thế giới cũng đầy
rẫy các tổ chức sùng bái với các tín đồ tuân theo sự lãnh đạo của một nhân
vật quyền uy nhưng chưa từng xuất hiện sự việc như thế này trong quá khứ.
Chúng tôi không thấy một bằng chứng nào cho một việc, dù chỉ gần giống
với vụ Jonestown, trong các tổ chức tín ngưỡng khác. Phải có một điều gì
đó ở đây.
Câu hỏi gợi mở này đưa tới một gợi ý: “Nếu cộng đồng đó vẫn ở San
Francisco thì liệu các tín đồ có tuân theo lời yêu cầu tự tử của Jim Jones?”.
Câu hỏi này mang tính suy đoán, nhưng các chuyên gia về nhóm Đền
Người biết chắc chắn câu trả lời. Tiến sĩ Louis Jolyon West, Chủ tịch Ban
khoa học hành vi sinh lý và tâm lý học tại UCLA và Chủ tịch Ban tâm lý
học thần kinh, một chuyên gia nghiên cứu về các hệ thống sùng bái, đã
quan sát tổ chức Đền Người tám năm trước cái chết của cộng đồng
Jonestown. Ông khiến tôi ngạc nhiên với lời khẳng định mang đầy thông
tin về hậu quả của vụ việc: “Vụ việc này sẽ không xảy ra ở California. Chỉ
vì họ sống ở vùng hoàn toàn biệt lập với thế giới bên ngoài tại một địa điểm
trong cánh rừng nhiệt đới của một đất nước xa lạ”.
Những quan sát của ông cộng với những điều chúng ta đã biết về bằng
chứng xã hội mang đến cho tôi một lý giải tương đối thỏa đáng cho hành
động tự tử mang tính phục tùng này. Theo tôi, hành động đơn lẻ của tổ
chức Đền Người góp phần rất lớn vào việc mang lại sự phục tùng vô thức
của các thành viên là cái ngày trước vụ tự tử một năm khi họ rời địa bàn tới
một đất nước rừng rậm nhiệt đới với những phong tục và con người xa lạ.
Nếu chúng ta muốn tin vào câu chuyện về tài năng phi thường của Jim
Jones, thì tài năng đó chính là nhận thức tuyệt vời của ông về ảnh hưởng
tâm lý mạnh mẽ của cuộc chuyển dời này lên các tín đồ. Đột nhiên, họ thấy
mình ở một nơi mà mình hoàn toàn không biết gì về nó. Nam Mỹ, rừng
