Hãy xem xét quảng cáo thành công rực rỡ của Robert Young cho hãng cà
phê Sanka ở phương diện này. Nếu như, thay vì phản ứng với mối liên hệ
giữa Robert Young và “bác sĩ y khoa Marcus Welby”, người ta chú ý vào
địa vị thật sự của Robert Young thì chắc chắn quảng cáo đó đã không đạt
hiệu quả và cũng không được chiếu trong một thời gian dài như thế. Rõ
ràng là Robert Young không được đào tạo cũng như không có kiến thức sâu
rộng của một bác sĩ. Tất cả chúng ta đều biết vậy. Tuy nhiên, cái mà ông ta
có được là cái mác “bác sĩ y khoa”. Như vậy, rõ ràng đó chỉ là một chức
danh vô nghĩa. Nhưng trong tâm tưởng của chúng ta, chức danh đó lại gắn
liền với ông nhờ phương pháp đóng kịch. Và tất cả chúng ta cũng đều biết
điều này. Nhưng đôi khi chúng ta quay ro ro cả đối với những điều không
rõ ràng, trừ khi ta đặc biệt chú ý tới nó?
Đó là lý do tại sao câu hỏi “Người có quyền lực này có thật sự là chuyên
gia không?” lại giá trị đến vậy: Nó chuyển hướng tập trung của chúng ta
đến những điều hiển nhiên, rõ ràng. Nó dễ dàng hướng chúng ta từ sự tập
trung vào biểu hiện bề ngoài rất có thể là vô nghĩa đến sự cân nhắc chứng
cứ đáng tin của quyền lực thật sự. Hơn nữa, câu hỏi này cũng khiến chúng
ta phải phân biệt giữa quyền lực hợp thức và quyền lực không hợp thức.
Mà sự phân biệt này cũng lại rất dễ bị lãng quên khi áp lực của quyền lực
kết hợp với sự hối hả của cuộc sống hiện đại. Những người đi bộ ở Texas
vội vàng theo sau một người mặc com-lê đi ẩu để sang đường xuyên qua
làn xe đang chạy là một ví dụ điển hình. Thậm chí, nếu người đàn ông đó
có quyền lực thật sự thì ông ta cũng không có quyền vi phạm luật.
Thế nhưng họ vẫn bước theo ông, như thể cái mác “quyền lực” của ông
đã lấn át sự khác biệt quan trọng giữa hình thức hợp thức và không hợp
thức. Nếu như họ băn khoăn tự hỏi ông ta có phải là một chuyên gia thật sự
trong tình huống đó không thì kết quả sẽ rất khác. Quá trình này cũng
tương tự như với Robert Young, một người không phải là không có chuyên
môn. Ông đã gây dựng sự nghiệp lâu năm với rất nhiều thành tựụ trong
công việc kinh doanh đầy khó khăn. Nhưng kỹ năng và trình độ hiểu biết
của ông là của một diễn viên chứ không phải một bác sĩ. Khi xem quảng
