hiếm. Như một quy luật thông thường, bất kể khi nào sự hiểu lầm tan biến
và chúng ta thấy những kẻ bại trận có cái nhìn và cách nói như người chiến
thắng (và ngược lại), ta nên đặc biệt thận trọng với những điều kiện có thể
làm thổi phồng sự hiểu lầm – trong trường hợp chúng ta đang nói tới sự
cạnh tranh công khai nguồn khan hiếm. Như các ủy viên ban quản trị của
các hãng truyền hình hiện nay đã hiểu, bất kể khi nào chúng ta phải đối mặt
với tình trạng khan hiếm kèm theo sự ganh đua được dựng lên một cách ma
quái, nên hết sức thận trọng.
ỨNG PHÓ VỚI NGUYÊN TẮC BẰNG CHỨNG XÃ HỘI
Cũng không quá khó để cảm nhận sự cảnh báo chống lại áp lực do tình
trạng khan hiếm gây ra. Nhưng để có thể hành động theo sự cảnh báo đó thì
khó khăn hơn nhiều. Vấn đề là ở chỗ, phản ứng đặc thù đối với tình trạng
khan hiếm che lấp khả năng suy xét của chúng ta. Khi thấy thứ gì mà chúng
ta muốn không còn sẵn có như trước, chúng ta thật sự thấy lo âu. Đặc biệt
trong những trường hợp có sự cạnh tranh trực tiếp, máu sẽ dồn lên, sự tập
trung bị thu hẹp và cảm xúc bắt đầu dâng lên. Khi đó, hướng hành động
theo bản năng sẽ tiến lên trong khi mặt nhận thức và lý trí thì rút lui. Khi sự
khuấy động đó diễn ra, thật khó có thể giữ bình tĩnh và cân nhắc kỹ lưỡng
hướng tiếp cận của chúng ta. Giám đốc đài truyền hình CBS, Robert Wood,
phát biểu sau khi trở về từ chuyến phiêu lưu Poseidon: “Bạn mắc nghiện
một thứ và bị nó thúc giục. Ngay lập tức bạn không còn xem xét đến logic
nữa”.
Do vậy, sau đây là dự đoán của chúng tôi: việc có thể nhận biết nguyên
nhân và cơ chế tác động của áp lực gây ra từ tình trạng khan hiếm không đủ
để bảo vệ chúng ta. Bởi vì nhận biết là cái thuộc về khả năng nhận thức, mà
quá trình nhận thức lại bị cảm xúc áp đặt khi chúng ta phản ứng với tình
trạng khan hiếm. Thực tế, điều này có thể là nguyên nhân lý giải vì sao các
thủ thuật đề cập đến sự khan hiếm lại đạt hiệu quả rất cao như vậy. Khi áp
dụng hợp lý những thủ thuật này, hành động đầu tiên bảo vệ chúng ta khỏi
