của nàng chắc hẳn ít muốn nói đến nhan sắc trác tuyệt, mà là bản chất con
người thực thể của nàng giáng trần từ một khoảng trời nơi mọi thứ đều hình
thành và kết thúc trong ánh sáng rực rỡ nhất. Bản thân nàng biết điều đó:
bao nữ diễn viên đã đành chịu để cho công chúng thấy sắc đẹp của họ phai
nhạt dần. Còn nàng thì không: đừng để cho bản chất thoái biến đi, gương
mặt của nàng cần phải mãi mãi chỉ là hiện thân của trí tuệ hoàn hảo, hơn là
đường nét hoàn hảo. Dần dần Bản chất lu mờ, bị che khuất bởi những cặp
kính, những chiếc mũ rộng vành, những chuyến lưu đầy, nhưng nó không
bao giờ biến chất.
Thế nhưng, trong gương mặt thần thánh hoá ấy vẫn toát lên một cái gì
đó còn sắc sảo hơn chiếc mặt nạ: một thứ tương quan cố ý và do đó có tính
chất người giữa đường cong của hai lỗ mũi và vòng cung đôi lông mày,
chức năng hiếm hoi, có tính chất cá nhân, giữa hai vùng của khuôn mặt;
chiếc mặt nạ chỉ là sự gia tăng thêm các đường nét, còn gương mặt thì
trước hết là mối liên kết các đường nét này với những đường nét khác.
Gương mặt của Garbo thể hiện cái thời điểm mong manh ở đó điện ảnh sẽ
trích xuất vẻ đẹp hiện sinh từ vẻ đẹp bản chất, ở đó gương mặt lý tưởng sẽ
nghiêng về phía những gương mặt có thể tàn phai đầy quyến rũ, ở đó những
bản chất nhục thể tinh khôi sẽ nhường chỗ cho chất trữ tình của người phụ
nữ.
Là thời điểm chuyển tiếp, gương mặt của Garbo liên kết hai thời đại
hình tượng, nó bảo đảm bước chuyển từ nỗi khiếp sợ sang vẻ duyên dáng.
Ta biết rằng ngày nay chúng ta đang ở cái cực khác của diễn biến ấy: gương
mặt của Audrey Hepburn, chẳng hạn, được cá biệt hoá, không chỉ bởi các
vai hay đóng của nàng (phụ nữ trẻ thơ, phụ nữ nũng nịu), mà còn bởi con
người nàng, còn bởi tính đặc thù gần như duy nhất của gương mặt nàng,
gương mặt chẳng còn gì là bản chất, mà được tạo thành bởi vô số những
chức năng hình thái phức tạp. Là ngôn ngữ, tính đặc biệt của Garbo thuộc
loại khái niệm, còn tính đặc biệt của Audrey Hepburn thuộc loại thực thể.
Gương mặt của Garbo là ý niệm, gương mặt của Hepburn là Sự kiện.
