rượu vang, người trí thức tiếp cận với tính chất cường tráng tự nhiên, và vì
vậy thoát được tai hoạ mà một thế kỷ rưỡi chủ nghĩa lãng mạn tiếp tục đè
nặng lên tính chất lý trí thuần tuý (ta biết rằng một trong những huyền thoại
đặc thù của người trí thức hiện đại là nỗi ám ảnh “có cái đó”).
Nhưng điều đặc biệt với nước Pháp là khả năng chuyển đổi của rượu
vang chẳng bao giờ được nêu lên công khai như một mục đích: những xứ
sở khác uống là để say sưa,và ai cũng nói như vậy; ở Pháp, say sưa là hệ
quả, chẳng bao giờ là mục đích; uống rượu được cảm nhận như sự nhâm
nhi hứng thú, chứ không như nguyên nhân cần thiết để đạt hiệu quả mong
muốn: rượu vang không chỉ là bùa ngải, nó còn là hành động nhấm nháp
dài dài: động tác ở đây có giá trị trang trí, và quyền lực của rượu vang
chẳng bao giờ tách rời với các phương thức tồn tại của nó (ngược với rượu
whisky, chẳng hạn, là loại rượu uống để say sưa “sự say sưa khoan khoái
nhất, với những hậu quả ít khó chịu nhất”, uống, rồi lại uống, và việc uống
whisky rút lại thành một hành vi – nguyên nhân).
Tất cả những điều đó đều được biết, được nói hàng ngàn lần trong
phôn-clo, trong tục ngữ, trong các cuộc chuyện trò và trong Văn chương.
Nhưng ngay sự phổ quát ấy cũng bao hàm tính chất thủ cựu: tin vào rượu
vang là một hành vi cộng đồng bắt buộc; người Pháp nào hơi xa lánh huyền
thoại sẽ phải hứng chịu những lời nói ra nói vào, chẳng phải là sai về hoà
đồng, mà trước hết anh ta phải thanh minh. Nguyên tắc phổ quát hoàn toàn
chi phối ở đây, theo nghĩa là xã hội gọi bất cứ ai không tin vào rượu vang là
ốm yếu, khuyết tật hoặc hư hỏng; xã hội không comprend
hai nghĩa, về phương diện tinh thần và về phương diện không gian của
thuật ngữ này). Ngược lại, văn bằng chứng nhận hoà nhập tốt được cấp cho
ai uống rượu vang: biết uống là một kỹ thuật quốc gia dùng để xác định tư
cách người Pháp, để chứng tỏ đồng thời năng lực thành tích, sự tự chủ và
tính cách hoà đồng của người đó. Vậy rượu vang là cơ sở cho đạo đức cộng
đồng, bên trong nền đạo đức ấy, mọi thứ đều được bỏ qua: những thái quá,
những bất hạnh, những tội ác chắc là có thể xảy ra với rượu vang, nhưng
tuyệt nhiên không phải là ác độc, phản trắc hoặc xấu xa; điều ác mà nó có
