NHỮNG KẺ ĐIÊN RỒ PHẢI CHẾT - Trang 287

Proust làm chi. Tôi chưa hề đọc Proust, mà đọc cũng không vô, vì thế tôi
gật đầu. Nhưng hầu hết đã đọc các tác giả lớn khác và không thể thấy TV
hay một căn nhà nơi bãi biển sẽ thế chỗ họ.
Osano nói tiếp:
- Người ta vẫn cho Anna Karenina là một tuyệt tác. Tôi cho là một quyển
sách toàn chuyện nhảm. Một anh chàng học thức ở tầng lớp trên chiếu cố
đến phụ nữ với thái độ trịch thượng. Anh ta không bao giờ cho bạn thấy
thực sự cô gái ấy cảm gì, nghĩ gì. Ông ta chỉ cho chúng ta một biểu nhất
lãm quy ước về thời đại và nơi chốn. Và rồi ông ta làm một lèo ba trăm
trang về việc quản lý một trang trại ở Nga như thế nào. Ai cần biết chuyện
đó làm quỷ gì? Và cái anh chàng Vronsky với linh hồn khốn khổ của anh
ta? Lạy Chúa, tổi không biết ai tệ hơn, người Nga hay người Anh. Mấy anh
chàng mắc dịch Dickens và Trollope, đối với họ năm trăm trang sách chi
chít chữ vẫn chưa là cái gì. Rảnh lúc nào là họ viết tuôn ra tràng giang đại
hải, tưởng chừng không lúc nào dừng. Người Pháp ít ra cũng ngắn gọn hơn.
Nhưng còn cái anh chàng Balzac chơi nhiều đẻ lắm kia? Tôi dám cá? Tôi
khẳng định? Ngày nay chẳng ai thèm đọc cái lão rườm lời nghe phát mệt ấy
nữa đâu.
Ông tu một ngụm Whisky rồi thở ra:
- Không ai trong bọn họ biết sử dụng ngôn từ như thế nào. Không ai, trừ
Flaubert nhưng ông ta không phải là thiên tài vĩ đại. Nói thế không có
nghĩa là người Mỹ đã khá hơn đâu. Như cái anh chàng Dreiser mắc dịch
còn không biết các con chữ có nghĩa gì nữa kìa. Tôi muốn nói thẳng anh
chàng ấy dốt. Một anh dân bản địa học hành cà lơ phất phơ, chữ tác đánh
chữ tộ, vậy mà cũng đẻ ra những quyển sách tám, chín trăm trang để tra tấn
người ta. Ngày nay, không có sách nào của những anh chàng ấm ở này còn
có thể được tái bản và nếu còn chường mặt ra, đám phê bình cũng đập cho
bỏ mạng. Này cậu, cái đám đó tiêu đời rồi. Không còn sợ cạnh tranh nữa.
Ông dừng lời và thở ra, vẻ mệt mỏi:
- Này Merlyn thân mến, chúng ta là một giòng giống đang tuyệt chủng,
những nhà văn chân chính như chúng ta ấy mà. Hãy tìm một nghề nào khác
để kiếm ăn đi. Viết kịch bản truyền hình chẳng hạn. Hay viết chuyện phim