ngu. Song chúng tôi vẫn vui vì như lời Cape đã hứa, Thiên Hoàng sẽ cho
lính mang lương thực đến cho chúng tôi, nhiều loại hơn những thứ chúng
tôi hình dung trong một trăm năm nay. Binh lính cũng kể cho chúng tôi
nghe nhiều chiến công lớn: nào Thiên Hoàng đã thành lập vương quốc mới
của Người ở Nam Kinh ra sao. Những câu chuyện về tiền bạc ê hề, nhiều
hơn cả thóc gạo. Mọi người sống trong những ngôi nhà đẹp ra sao, nam ở
một khu, nữ ở khu khác. Cuộc sống hòa bình là Chủ nhật đi nhà thờ, không
làm việc, chỉ nghỉ ngơi và vui chơi. Chúng tôi vui sướng nghe rằng hiện
giờ chúng tôi sống trong thời đại Thái bình vĩnh cửu.
Năm sau, binh lính đến cùng gạo và cá ướp muối. Năm sau nữa chỉ còn
gạo. Nhiều năm trôi qua. Một hôm, một người đàn ông từng sống ở làng tôi
từ Nam Kinh trở về. Ông ta nói chán chết cái Thái bình vĩnh cửu. Ông ta
nói khi chiến đấu, ai cũng chịu đựng gian khổ như nhau. Nhưng khi hòa
bình, những mong muốn chẳng giống nhau. Người giàu không chịu san sẻ.
Người không giàu thì thèm muốn và trộm cắp. Ông ta bảo ở Nam Kinh, ai
cũng tìm kiếm xa hoa, hưởng lạc, tìm chỗ kín của đàn bà. Ông ta nói hiện
giờ Thiên Hoàng sống trong một cung điện lộng lẫy và có nhiều thê thiếp.
Thiên Hoàng cho một người bị Chúa Thánh thần ám ảnh trị vì vương quốc.
Còn tướng Cape, người đã tập hợp dân Khách Gia để đánh nhau đã theo
quân Mãn Châu và hiện là kẻ phản bội, bị vàng của một chủ nhà băng
Trung Hoa và cuộc hôn nhân với con gái ông ta ràng buộc. Người đàn ông
trở về ấy nói rằng, luôn có quá nhiều nước mắt tuôn rơi vì đau khổ.
Chúng tôi cảm thấy thấm thía tận tâm can thực tế người ấy nói. Chúng
tôi đói. Thiên Hoàng đã quên chúng tôi. Những người bạn phương Tây đã
phản bội chúng tôi. Chúng tôi không còn nhận được lương thực cũng như
các câu chuyện về chiến công nữa. Chúng tôi nghèo khổ. Chúng tôi không
có mẹ, không có cha, không còn các trinh nữ và các chàng trai ca hát nữa.
Mùa đông, chúng tôi rét thấu xương.
Sáng hôm sau, tôi rời làng và xuống núi. Tôi đã mười bốn tuổi, đủ lớn để
vạch đường cho mình trong đời. Bà tôi đã mất năm ngoái, nhưng hồn ma
của bà không ngăn tôi lại. Tôi nhớ hôm đó, ngày mùng Chín tháng Chín,
