trang ấp. Vẻ mặt lão biểu lộ sự thông minh. Những lời lão nói tỏ ra lão dày
kinh nghiệm và rất hiểu đời, nên ai cũng thích nghe lão nói chuyện. Bà chủ
nhà cũng ân cần, nổi tiếng về lòng trọng khách; hai cô con gái tóc vàng, dễ
thương, tươi như hai đóa hồng, đối với khách rất niềm nở; cậu con trai cũng
vậy; hoạt bát, gặp ai cũng ôm hôn, không cần biết là người ta có thích hay
không. Cửa sổ không một cái nào phải bịt lại cả; tầng nhà dưới là nơi ở của
một gia sư người Pháp, lúc nào cũng mày râu nhẵn nhụi và rất ham đi săn;
thường xuyên mang về gà rừng, vịt trời cho nhà bếp làm bữa ăn chiều hay
chỉ vài quả trứng chim sẻ, nhà bếp làm món trứng tráng mà chỉ một mình
ông ta nhấm nháp. Một cô giáo, cũng người Pháp, cùng ở tầng gác ấy
{
Trong bản thảo đầu. Gôgôn tả cô giáo như sau: Cái con người này nom
thật kỳ quái; không có lưng ong, mình cô ta thuồn thuỗn, trên dưới đều
kích thước như nhau. Đàn bà Pháp mà như thế thì không hề có ở nước
Pháp, hay ít ra là tôi không hề thấy có ở đấy
}. Gia chủ đến buồng ăn
thường mặc chiếc áo dài hơi cũ, nhưng chững chạc, không miếng vá hay
phải mạng ở khuỷu tay.
Nhưng bà chủ phúc hậu sớm về chầu Chúa, để lại cho Pliuskin một phần
các chìa khóa, kho tàng cùng với những lo lắng vặt vãnh về việc nhà, việc
cửa. Tính lão đâm ra cáu kỉnh, gắt gỏng; như tất cả những kẻ góa vợ, lão
sinh ra đa nghi và keo kiệt. Lão không thể tin cậy cô con gái lớn, Alexanđra
Xtêpanôpna; mà cũng phải, vì cô ả liền bỏ nhà trốn theo một viên đại úy kị
binh - có Chúa biết là thuộc trung đoàn nào - và lén lút cưới hắn trong một
ngôi nhà thờ tồi tàn, vì biết cha mình ghét bọn sĩ quan, lão vốn có một
thành kiến kỳ quặc rằng sĩ quan đều là bọn cờ bạc và phá gia chi tử. Con
gái ra đi, bố tiễn cho mấy lời nguyền rủa làm lộ phí, nhưng không thèm
đuổi theo. Nhà vắng dần. Chủ nhà càng ngày càng tỏ ra keo kiệt; tóc lão
càng bạc nhiều thì thị dục ấy càng sâu sắc; bủn xỉn và đầu bạc, như ta biết,
xưa nay vốn tương đắc. Bị nghi là đồng lõa trong vụ bắt cóc Alexanđra
Xtêpanôpna, cô giáo phải thôi việc. Người gia sư cũng được nghỉ vì con
trai lão đã đến tuổi đi lập nghiệp. Được bố cho ra tòa án ở tỉnh lỵ để làm
quen với các công việc nghiêm túc, thì anh con trai lại bỏ đi tòng quân, rồi
