(các phu nhân ở N…, - nhân tiện cũng nên nói - là đều phải phì nộn cả;
nhưng mà họ cũng thắt lưng ong khéo léo và cử động duyên dáng đến nỗi
không trông thấy được vẻ tròn trĩnh của họ). Họ đã dự trù đủ mọi thứ, tính
toán đủ mọi thứ. Cổ áo họ hở không quá cái mức phải chăng, chỉ vừa để lộ
những vẻ quyến rũ xét ra có thể làm chết một người đàn ông và họ lại che
giấu những vưu vật ấy với một nghệ thuật toàn thiện, toàn mỹ: một dải ruy
băng quấn cổ, nhẹ nhàng như không khí, được gọi là cái hôn; hay là những
miếng vải chéo bằng hàng mịn, khoét rộng, buộc dưới áo dài từ đôi vai tỏa
xuống, được đặt tên là cái thùy mị. Dù che khuất những vẻ quyến rũ xét ra
không có thể làm chết một người đàn ông, những cái thùy mị ấy cũng để
cho người ta đoán được rằng cái giết chết đàn ông, thật ra chỉ ở quanh quất
đâu đây thôi. Những chiếc găng tay láng bóng không dài lên tới các tay áo,
chỉ hơi quá khuỷu tay một tý thôi, để trần cái bộ phận khêu gợi nhất của
cánh tay mà ở nhiều bà thật là tròn trĩnh đáng thèm; lại có nhiều bà, vì
muốn kéo lên cao quá mà làm rách cả găng. Tóm lại một chữ là mọi thứ
đều như có vẻ nói rằng: “- Chúng tôi không phải ở tỉnh; mà ở kinh đô đây;
Pari đây!”. Nhưng thỉnh thoảng, đó đây, cũng lác đác có một cái mũ không
thể tưởng tượng được, một cái lông công biểu lộ một thị hiếu riêng tư
chống lại tất cả mọi định luật của thời thượng: ở tỉnh nhỏ bao giờ mà chẳng
có một âm điệu sai cung, lỗi lạc; đó là công lệ.
Tsitsikôp tự hỏi người nào trong các phu nhân ấy có thể là người đã biên
thư cho y; y nhô cả đầu ra để quan sát họ cho gần thì bỗng y cảm thấy một
cơn lốc những khuỷu tay, ống tay áo, đồ trang sức, ruy băng, áo dài, sơ mi
ngắn, sực nức hương thơm, chạm lướt vào người y. Vợ ông giám đốc bưu
vụ, vợ ông quận trưởng cảnh binh, một bà đeo cái lông xanh, một bà đeo
cái lông trắng, công tước người Gruzin Tsinkhaikhilizep một công chức ở
Pêterbua, một công chức ở Mạc-tư-khoa, người Pháp Cucu, rồi
Perkhunôpxki, Bê-rêbonđôpxki {
Gôgôn vốn thích những thứ tên lạ lùng,
xem đó là một cách hài hước
}, và cả bọn, xồ ra như ngựa xổ cương.
“- Này, này, làm gì mà cả tỉnh xôn xao lên thế!” Tsitsikôp vừa xê ra vừa
lẩm bẩm như vậy; nhưng khi các bà đã trở lại chỗ cũ, y lại nhìn chòng chọc
vào họ, với hy vọng dối trá là đoán ra được người biên thư cho y qua vẻ
