làm hỏng giày, hỏng áo của họ, cho người xà ích luôn luôn say rượu. Người
ta thấy tất cả những kẻ đã cắt đứt mọi quan hệ với đời, chỉ còn lui tới với
các tay Zavalisin và các tay Pôlejaep, - tiếng rất thông dụng ở nước Nga
chúng ta để chỉ việc ngủ say, nằm ngửa, nằm sấp; các tay Xôpiôp và các tay
Khrapôvitxki - tiếng để chỉ những giấc ngủ say nằm nghiêng, nằm ngửa,
những cái huýt sáo đằng mũi và ngáy, cùng các thứ phụ tùng khác nữa; tất
cả những kẻ mà không một sự mời mọc nào có thể kéo ra khỏi nhà được,
dù là để thưởng thức món xúp cá trứ danh, giá tới năm trăm rúp, nấu với
những con cá chiên dài hai arsin, và kèm theo món kulêbiaki {
Kulêbiaki là
một thứ bánh bao nhân cá và trứng, món ăn rất được người Nga ưa thích
}
cho vào mồm là cứ tan ra. Tóm lại, thành phố bỗng rộng lớn, trù mật, sầm
uất như mọi thành phố biết tự trọng. Người ta thấy xuất hiện một lão Xyxôi
Pafnutiêvits nào đấy; một lão Macđônan Karlôvits nào đấy mà không ai
quen biết bao giờ cả; và ở các phòng khách thấy lui tới một thằng cha thô
kệch, cao lêu nghêu, bị thương ở cánh tay; cao, cao đến nỗi chưa bao giờ
thấy ai như hắn cả. Đủ các thứ xe từ thời hồng hoang: đrôjki, linêiki,
đrêbezjanki, kôlexôxvixtki đổ ra, rền rĩ, kêu kèn kẹt khắp phố phường. Các
cái lưỡi tha hồ phán. Ở lúc khác, trong những hoàn cảnh khác, có lẽ những
chuyện như thế không làm cho ai lưu ý; nhưng mà thành phố N… đang đói
tin tức từ lâu. Đã ba tháng rồi, chẳng ai đồn đại một tin nhảm nào, một cái
kommêraj {
Phiên âm tiếng Pháp commérage nghĩa là chuyện ngồi lê đôi
mách
} nào, như người ta nói ở các thủ đô! Mà tin đồn nhảm thì đối với một
thành phố là không thể thiếu được, cũng như việc tiếp tế lương thực vậy.
Hai dư luận, trái ngược nhau hoàn toàn, đã được thành hình; thành phố chia
làm hai phe: phe nam giới, phe nữ giới. Phe nam, kém tinh khôn nhất, chỉ
nghĩ đến nông phu chết. Phe nữ tập trung tất cả sự chú ý vào vụ bắt cóc con
gái ông tỉnh trưởng. Cũng phải nói để tuyên dương các bà là họ đã tỏ ra trật
tự và khôn ngoan. Do bản tính, họ biết làm người nội tướng tốt - giải quyết
đúng đắn mọi việc trong nhà - phe ấy đã chóng gỡ rối cho cái vụ này, cắt
nghĩa ra, làm cho chính xác thêm, biến thành một bức tranh có đường nét
cân đối.
Rõ ràng là Tsitsikôp mê gái từ lâu. Y gặp con gái ông tỉnh trưởng trong
