hay phố Litêinaia! Chỗ này, một mũi tên của tháp vút lên trời cao; chỗ kia,
những chiếc cầu treo, các ngài thử tưởng tượng, là không hề dựa lên đâu cả
nhé; Tóm lại, tiên sinh ạ, thật là một thành phố của Xêmiramit {
Tức là
Babylôn ở miền Lưỡng Hà; vì theo truyền thuyết thì Xêmiramit là vương
hậu đã lập ra thành phố Babylôn, nổi tiếng tráng lệ nhất thế giới thời
Thượng cổ. Trong các ngôn ngữ Âu châu, từ Babylôn dùng để chỉ một
thành phố hết sức xa hoa
}! Đúng thế! Trước tiên hắn nghĩ đến việc đi tìm
chỗ trọ; nhưng ở trên ấy, màn, trướng, thảm Ba Tư và tất cả những đồ quỷ
quái khác đều đắt hơn vàng; mó vào là bỏng cả tay. Ở đấy, có thể nói là
người ta giẫm lên, xéo lên tiền bạc. Trong không khí, như có phảng phất cái
mùi giấy bạc nghìn rúp. Mà đại úy Kôpêikin của chúng ta thì tất cả vốn
liếng chỉ vẻn vẹn mươi tờ bạc xanh {
Giấy bạc năm rúp
} và một ít xu, hào.
Có phải là chẳng thể nào mua được một cái ấp với ngần ấy tiền không, trừ
phi thêm vào đấy bốn vạn rúp vay của quốc vương Pháp! {
Ý nói một việc
không thể làm được vì quốc vương Pháp thường bị khủng hoảng tài chính
trầm trọng: và đó là một cớ để cách mạng nổ ra, đánh đổ ngôi vua, xử tử
nhà vua
}… Vậy là hắn phải đến trọ ở một khách sạn Rêven, trả mỗi ngày
một rúp, và ăn chiều với xúp bắp cải, thịt bò băm viên… Hôm sau, tiên sinh
ạ, hắn quyết đến yết kiến ông bộ trưởng {
Kiểm duyệt bắt chữa các chữ
hoàng đế thành bộ trưởng
} không có mặt ở kinh đô: quân đội từ PariS chưa
về {
Sau trận thắng Laipxic, quân Nga cùng với đồng minh, đánh vào đất
Pháp và tiến vào kinh đô PariS (1814)
}.
Hôm sau, dậy sớm, tiên sinh ạ, hắn tự cạo râu lấy bằng tay trái, để khỏi mất
tiền thuê thợ; rồi diện quân phục vào; và các ngài thử tưởng tượng, hắn lon
ton trên cái chân gỗ, tức khắc đến gặp ông bộ trưởng. Hắn nhờ một viên
lính tuần cảnh cho biết địa chỉ. “- Đấy”, người lính vừa nói vừa chỉ một
ngôi nhà trên bến Hoàng cung. Một cái izba khổ của mujik, các ngài hiểu
chứ: cửa là những tấm kính cao năm mét, đứng ngoài nhìn rõ lọ hoa và tất
cả đồ đạc, tưởng chừng chỉ dang tay ra là vớ được; và khắp nơi là đồ bằng
đá hoa quý giá, đồ sơn… tóm lại, thưa tiên sinh, là tiện nghi và hợp thời
trang hết sức; nhìn thấy là cứ như phát cuồng lên vậy. Những cái nút bấm
