Trong bức thư ấy, hắn viết: “Bệ hạ chớ có nghĩ rằng tôi là thế này… là thế
nọ… (dĩ nhiên, tất cả những điều này đều viết thành những đoạn văn rất
khéo). Sau khi đã đổ máu, có thể nói là không tiếc, tôi ở vào tình thế không
có lấy một miếng bánh ăn. Xin đừng trừng trị đồ đảng của tôi, những người
vô tội đã bị tôi lôi kéo. Mà xin trông nom phế binh, để từ nay về sau, - xin
thứ lỗi, - họ khỏi phải bị bỏ mặc với số phận đáng buồn của họ nữa…”.
Thế là, các ngài thử tưởng tượng, cái tài hùng biện tuyệt luân ấy làm cho
Hoàng thượng mủi lòng… Dĩ nhiên, hắn ta là một tên tội phạm, về phương
diện nào đấy, đáng tội tử hình. Nhưng mặt khác, cái khiếm khuyết trầm
trọng trong việc cứu trợ binh sĩ bị thương ấy… Vả chăng, khiếm khuyết
cũng dễ hiểu thôi; trong cái thời buổi loạn lạc như thế, trừ Chúa nhân từ ra,
thì còn ai mà có thể nghĩ tới tất cả mọi việc được… Tóm lại, tiên sinh ạ,
Hoàng đế hạ cố, tỏ lòng đại độ phi thường, ra lệnh đình chỉ những cuộc
truy nã và thành lập một ủy ban đặc trách việc cải thiện số phận binh sĩ bị
thương. Và do sáng kiến của ủy ban ấy, tiên sinh ạ, đã được lập ra quỹ phế
binh; cái thiết chế đảm bảo hoàn toàn đời sống của những kẻ khốn khổ ấy,
và có thể nói là không đâu có; cả ở nước Anh, cả ở các nước văn minh khác
cũng vậy.
Bây giờ thì quý vị đã biết, tiên sinh ạ, đại úy Kôpêikin là ai rồi. Về phần tôi
thì tôi cho là như thế này. Có lẽ là ở bên Mỹ hắn đã hoang phí hết tiền rồi
và bây giờ lại trở về để, có thể nói là, thử vận may trong cuộc làm ăn mới…
Bỗng ông cảnh sát trưởng ngắt lời ông ta:
- Xin lỗi, Ivan Anđrêiêvits; đại úy Kôpêikin, như bác nói, đã mất cả tay lẫn
chân; còn như Tsitsikôp…
Ông giám đốc bưu vụ kêu lên một tiếng, dang rộng tay ra, đập vào trán
mình đánh bốp một cái, và công khai tự nhiếc là đồ ngu như lừa. Không
hiểu được tại làm sao mà cái chi tiết ấy lại không làm cho ông lưu ý đến
