giá. Cóp nhặt được năm rúp thì nó nhét vào một cái túi con và khâu lại; rồi
bắt đầu dành dụm với một cái túi khác.
Đối với các thầy giáo, cách ăn ở của nó lại càng khéo hơn nữa. Trong lớp
chẳng có ai ngồi yên lặng bằng nó. Nên nhớ là ông giáo của nó rất chuộng
sự yên lặng và hạnh kiểm tốt; chứ không thể chịu được những đứa bé thông
minh, linh lợi: ông tưởng chúng nó lúc nào cũng sẵn sàng chế giễu ông.
Khốn cho đứa bé nào rơi vào cái hạng mà ông nhận xét là sắc sảo về trí tuệ;
chỉ cần vô ý cựa một cái, nhấp nháy một tí là được biết ngay cơn thịnh nộ
của ông. Ông mắng, ông đuổi ra ngoài, ông phạt không thương xót. Ông
nói: “- Ta trị cho tiệt cái thói hỗn láo và bất phục tùng. Ta biết ngươi đến
tận tim đen, hơn là ngươi tự biết ngươi nữa. Này, quỳ xuống! Không được
ăn chiều!”
Và thằng bé đáng thương, bị phạt mà không biết tại sao, cứ xoa đầu gối và
nhịn đói suốt ngày.
Khả năng, thiên tư, toàn là nhảm nhí cả! Ông ta thường quát lên như thế. Ta
chỉ coi trọng hạnh kiểm thôi. Kẻ nào đến chữ A mà cũng không biết, nhưng
hạnh kiểm tốt, thì ta cũng sẽ cho điểm tối đa về tất cả các môn học; nhưng
kẻ nào mà ta thấy là không thuần, hay chế giễu, là ta cho điểm không, dù
nó có giỏi vào bậc thầy Xôlôn {
Xôlôn (640 – 558 tr.C.N.) chính khách lỗi
lạc, đã lập ra hiến pháp dân chủ cho thành bang Athinai, nổi tiếng là một
trong bảy vị đại hiền của cổ Hy Lạp
} đi nữa!
Ông giáo nói như vậy và ông ta ghét Krưlôp {
Ivan Krưlôp(1768 - 1844) là
nhà thơ ngụ ngôn nổi tiếng nhất trong lịch sử văn học Nga
} vì đã viết rằng:
“Nói thật, uống đi nếu anh muốn; nhưng hãy biết rõ việc mình!”.
Lúc nào ông ta cũng kể lại với vẻ mặt tươi rói, rằng trước ông ta có dạy
một lớp yên lặng đến nỗi một con ruồi bay cũng nghe rõ tiếng và suốt cả
năm, chẳng có một học sinh nào ho, một học sinh nào xỉ mũi; và từ khi bắt
