NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 271

yếu là như thế này:
Tôi tớ trong nhà và quanh vùng thường kêu với ông bố rằng: - Thưa cha,
thưa chủ, Kifa Môkiêvits ạ, ngài làm phúc cho, chao ôi là cậu cả Môkii
Kifôvits! Chẳng còn ai có thể yên ổn được với cậu ta nữa.
- Vâng, nó nóng nảy, nóng nảy lắm, ông bố thường đáp lại thế; nhưng làm
thế nào được? Nó lớn rồi, đánh nó sao được nữa; vả lại mọi người sẽ bảo
tôi là ác; mà nó thì tự ái. Mắng nó trước mặt người khác tất nhiên nó làm
thinh; nhưng không may mà người ngoài biết được, cả thành phố sẽ biết và
cho nó là đồ chó. Người ta mà cho là như thế thì không khổ cho tôi hay
sao? Tôi chẳng phải bố nó là gì? Vì tôi bận triết học và nhiều khi không có
thì giờ, nên không phải là bố nó nữa hay sao? Quỷ bắt họ đi, tôi vẫn là bố
nó, là bố nó, là bố nó chứ! Chính đây, vâng, chính quả tim này là nơi tôi đặt
Môkii Kifôvits!
Rồi Kifa Môkiêvits nắm tay đấm ngực bình bịch và nổi khùng lên quát: “-
Nếu con trai tôi là đồ chó thì nó cứ là đồ chó; nhưng ít ra cũng không phải
tôi đi nói ra cho thiên hạ biết; không phải tôi đi tố cáo nó!”
Sau khi đã biểu lộ tình phụ tử như thế rồi; ông ta để cho Môkii Kifôvits tiếp
tục những hành vi hảo hán của người bôgatưa; và trở về với đề tài ưa thích
của mình, ông ta tự đặt cho mình những câu hỏi đại khái thế này;
“- Nếu con voi mà từ một quả trứng nở ra, thì vỏ trứng sẽ dày một cách phi
thường; đại bác bắn không vỡ được và phải sáng chế ra một thứ súng mới
vậy!”
Hai cư dân ở cái xó yên tĩnh ấy sống như thế; họ bỗng như hiện ra ở một
khung cửa sổ vào cuối thiên trường ca của chúng ta, để khiêm tốn đáp lại
lời buộc tội của những người yêu nước nhiệt thành, từ trước đến bây giờ
chỉ yên thân nói triết lý hay làm giàu bằng cách đục khoét Tổ quốc thân yêu
của họ; và đối với họ, cái cần không phải là không làm việc ác, mà chỉ
đừng có ai nói rằng họ làm việc ác. Nhưng, không phải thế; những lời buộc
tội ấy không phải vì lòng yêu nước, cũng không phải vì tình cảm bột phát
nào; mà che giấu một cái gì đấy. Tại sao không nói ra? Ai là người phải
công bố chân lý thần thánh, nếu không phải là tác giả? Các anh sợ một cái
nhìn sắc sảo; chính các anh sợ phải thám sát sự vật sâu sắc; các anh thích đi