NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 304

đang chờ tôi; ba trăm nông dân, một điền trang đang sa sút, một lão quản lý
đần độn. Thôi để cho một người làm thuê khác cạo giấy thay tôi. Nhà nước
chẳng thiệt thòi gì; nhưng nếu ba trăm đinh mà không nộp thuế thì công
quỹ sẽ hao hụt nhiều lắm. Tôi chả là trang chủ mà… nếu tôi dành đời tôi để
lo cho những người được giao cho tôi coi sóc, làm cho họ sống khá hơn;
nếu tôi hiến được quốc gia ba trăm thần dân gương mẫu, điều độ, cần cù;
thì công lao của tôi có thấp kém hơn công thủ trưởng một bộ phận văn
phòng như Lênitxưn?
Ông tư vấn quốc gia chỉ còn biết há hốc mồm. Ông ta không ngờ được
nghe một tràng lý lẽ thao thao bất tuyệt như thế. Nghĩ một lát, ông nói đại
khái như sau:
- Thế nhưng… ai lại về nằm lì ở nhà quê thế? Tìm đâu ra bạn bè giữa
những kẻ…? Ở đây, ít nhất người ta cũng được gặp những vị tướng quân,
những bậc vương công ở ngoài phố. Người ta cũng thường được đi qua bên
cạnh một… Rồi lại có đèn hơi, có công nghệ kiểu Âu châu; chứ ở đấy thì
toàn bọn quê mùa, thô lỗ. Thế thì việc gì lại chôn vùi cả đời mình trong
cảnh tối tăm như vậy?
Nhưng ông cháu vẫn một mực không lay chuyển trước những lời phân trần
của ông chú. Chàng đã chán phòng giấy, chán chốn kinh đô lắm rồi. Chàng
bắt đầu thấy thôn quê là một nơi ẩn dật chắc chắn, thuận lợi cho việc suy
tưởng, và là môi trường hoạt động duy nhất hữu ích. Chàng đã tìm mua
được những cuốn sách mới nhất về nông nghiệp. Nói tóm lại, mười lăm
ngày sau khi diễn ra cuộc nói chuyện ấy, chàng đã về đến gần những nơi
mà thời thơ ấu của chàng đã trôi qua; không còn xa mấy cái khoảng đất kỳ
diệu ngắm mãi không hề biết chán ấy. Một cảm xúc mới mẻ khiến tâm hồn
chàng xao xuyến. Trong lòng chàng dần dần bừng tỉnh những ấn tượng xưa
kia, đã từ lâu vùi kín. Chàng đã quên hẳn nhiều nơi; và như một người
khách mới đến, chàng tò mò ngắm những cảnh đẹp. Bỗng nhiên, không
hiểu tại sao, tim chàng bắt đầu đập mạnh. Con đường men theo một khe đất
hẹp đi sâu vào một khu rừng mênh mông; ở trên đầu và ở dưới chân, chàng
thấy những cây sồi cổ thụ ba người ôm không xuể, xen với những cây tùng
cây bách, cây du, cây phong. “- Khu rừng này của ai? Chàng hỏi thăm. -