NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 305

Của ông Tentietnikôp” người ta trả lời như vậy. Rồi con đường lại men theo
những cánh đồng cỏ có những rặng cây hoàn liễu, miên liễu, thùy liễu;
trông rõ những dãy đồi chạy dài ở phía xa; rồi vượt qua con sông ở hai nơi
khác nhau, lần trước để nó lại ở mé bên phải, lần sau ở mé bên trái; Anđrêi
Ivannôvits hỏi thăm xem ai là người may mắn được làm chủ nhân những
cánh đồng cỏ này và được biết rằng người đó là ông Tentietnikôp. Đến đây
con đường leo lên dốc và chạy men theo một cao nguyên, một bên là những
cánh đồng tiểu mạch, lõa mạch, đại mạch; còn bên kia là tất cả những nơi
đã vượt qua, giờ bỗng thu nhỏ hẳn lại; rồi tối dần đi từng chặng; con đường
chạy dài dưới bóng những cây cối um tùm mọc rải rác trên những tấm thảm
xanh cho đến tận đầu làng. Khi những ngôi nhà gỗ chạm trổ của mujik và
những mái ngói đỏ của ấp đã hiện ra rõ nét, khi chiếc mái thiếp vàng của
ngôi nhà thờ đã ánh lên lấp lánh, và khi trái tim đang đập rộn rã của
Tentietnikôp đã đoán ra được đây là nơi nào, thì bao nhiêu cảm giác tích
lũy bấy lâu đều phát ra thành lời nói.
- Vừa qua mình có ngốc không kia chứ! Số phận đã cho mình làm chủ nhân
một thiên đường trần gian, thế mà mình lại tự đày đọa tấm thân đi làm nghề
cạo giấy! Sau khi được dạy dỗ chu đáo như vậy, được trang bị đủ những tri
thức cần thiết để truyền bá phúc lợi cho kẻ tùy thuộc, để cải thiện cả vùng
này, để làm tròn những bổn phận vốn rất nhiều của người trang chủ - vừa là
quan tòa, vừa là người ra lệnh, vừa là kẻ giữ trật tự - thế mà lại giao chức
vụ ấy cho một tên quản lý dốt đặc cán mai! Tự dưng lại đi chọn lấy cái
nghề làm trung gian cho những kẻ mà mình chưa bao giờ gặp, chẳng biết
tính tình và nhân phẩm ra sao; nói tóm lại, bỏ một công việc cai quản thực
sự để chọn lấy công việc cai quản trên giấy tờ những tỉnh cách xa hàng
nghìn verxta chưa bao giờ đặt chân đến, mà có đến cũng chỉ làm được
những việc ngu xuẩn!
Trong khi đó, một cảnh tượng khác đang chờ đợi chàng. Nghe tin trang chủ
về, nông dân đã kéo đến tụ tập bên thềm. Những chiếc áo chùng, những
chiếc mũ chụp, mũ trùm, những bộ áp caftan và những bộ râu xồm xoàm
trông rất thú vị đã vây quanh chàng. Khi chàng nghe họ thốt lên: “- Ân
nhân đã về đây rồi!...” khi các ông già bà cả vừa khóc vừa nhớ lại tổ phụ