NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 308

Dù khi đang gặt lúa, bó lúa hay chất lúa vào kho; nếu công việc làm gần
ngay cạnh, mắt chàng cứ thẫn thờ nhìn mãi tận đâu đâu; nếu công việc làm
ở xa, thì mắt chàng lại tìm những vật gần hơn hay ngắm một khúc sông, nơi
có con bói cá mỏ đỏ, chân đỏ bước dọc bờ. Chàng tò mò nhìn con chim, mỏ
cắn ngang một con cá vừa bắt được, vẻ như đang tự hỏi xem mình có nên
nuốt con cá hay không, đồng thời lại nhìn một con bói cá khác đứng ở xa
xa, chưa bắt được con cá nào, nhưng cũng đang nhìn kẻ đồng loại may mắn
hơn.
Hoặc giả hai mắt nhắm nghiền, đầu ngẩng lên phía trời xanh, chàng thở
hương vị của đồng quê, lắng nghe tiếng chim hót; những khi từ khắp mọi
hướng, từ không trung cũng như từ mặt đất, tiếng hót quyện lại thành một
bản hợp xướng hài hòa. Con cuốc gióng giả trong đám lõa mạch; con gà
nước rên rỉ trong đám cỏ; ở phía trên, một đàn chim khuyên bay qua kêu
chiêm chiếp và gọi nhau ríu rít; con chim dẽ gà vừa bay lên vừa cất tiếng
the thé; con chim sơn ca hót líu lo, thân hình hòa tan trong ánh sáng; trong
khi tiếng gọi đàn của bầy sếu bay thành chữ nhân cao ngất trên nền trời
vang dội như một tiếng kèn. Cảnh vật xung quanh chỉ còn là một cuộc hòa
nhạc. Hỡi Tạo hóa! Nơi đây, giữa lòng thiên nhiên, xa các đường thiên lý
và các thành thị lớn, những tạo vật của Người còn đẹp đẽ biết bao! Nhưng
ngay đến quang cảnh ấy cuối cùng cũng làm cho Anđrêi Ivannôvits chán
ngấy; chàng không ra đồng nữa, nằm lì ở nhà, thậm chí cũng không buồn
nghe những lời bẩm báo của lão quản lý nữa.
Trước kia có mấy người láng giềng thỉnh thoảng đến thăm chàng: một viên
trung úy khinh kỵ về hưu, người sặc mùi thuốc lá tẩu; một anh sinh viên
học hành dở dang, mang những tư tưởng tiên tiến và xem sách báo đương
thời như lời thánh truyền. Nhưng cả những hạng người đó nữa cũng làm
cho chàng chán ngấy. Chàng bắt đầu thấy những câu chuyện của họ nông
cạn; cái lối tự nhiên theo kiểu Âu châu của họ - vỗ đùi, vỗ vế và các cử chỉ
sỗ sàng khác - thì chàng cho là quá tự do. Chàng quyết định tuyệt giao với
cả bọn họ và thậm chí đã tuyệt giao một cách khá thô bạo. Quả có thế, một
hôm Varvar Nikôlaiêvits Visnêpôkrômôp - con người có duyên nhất trong
số những kẻ nói chuyện hời hợt, một nhân vật điển hình cho loại đại tá vui