NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 318

những đám bụi rậm, vào những khe đất trong rừng, nơi có những đám cây
mọc chi chít nặng trĩu những tổ chim, sào huyệt của lũ quạ đang lượn vòng
từng đàn dầy đặc rợp cả một góc trời. Y có thể đi bộ ra bến, nơi những
chuyến xà lan đầu tiên xuất phát, chở đầy đậu, đại mạch; trong khi nước đổ
ầm ầm vào chiếc bánh xe của chiếc cối xay đã bắt đầu hoạt động. Y đi thăm
các công việc đồng áng đầu mùa xuân, y ngắm dải đất đen đen mà những
chuyến cày vừa qua mới vạch ra giữa đám lá xanh; trong khi người thợ gieo
khéo léo vục tay vào túi thóc treo trên ngực, ném vung ra từng nắm rơi rất
đều, bên phải cũng như bên trái.
Nơi nào Tsitsikôp cũng đến thăm. Y nói chuyện với lão quản lý, với người
giữ cối xay, với nông dân. Cái gì y cũng muốn hỏi; tình hình tiến hành công
việc, số thóc đã bán, số thóc thu vào mùa thu và mùa xuân để đem xay bột,
tên từng nông dân, quan hệ họ hàng, việc tậu con bò cái, thức ăn của một
con lợn. Y cũng hỏi dò cả số nông dân đã chết, số đó không được bao lăm.
Là người có kinh nghiệm, chẳng mấy chốc y đã nhận thấy rằng điền trang
của Anđrêi Ivannôvits được khai thác một cách thật kém cỏi: nơi nào cũng
thấy rõ sự cẩu thả, bê trễ, nạn trộm cắp, rượu chè. Và y nghĩ thầm: “Cái
thằng cha Tentietnikôp tồi thật! Một dinh cơ có thể thu hoạch đến năm vạn
rúp hàng năm mà lại bỏ bê như thế này!”.
Đã nhiều lần, trong những chuyến đi dạo như vậy, y đã nẩy ra ý nghĩ là
chính y, - không phải ngay bây giờ, cố nhiên, mà sau này kia, khi nào cuộc
kinh doanh chính của y đã xong xuôi và y có được một số vốn - chính y sẽ
trở thành vị chủ nhân yên ổn của một trại ấp như thế này. Lẽ dĩ nhiên y
hình dung mình sẽ làm chồng một thiếu phụ có đôi má tươi hồng, con một
thương gia hay một hạng nhà giàu nào khác, và biết cả nhạc nữa. Y còn
tưởng tượng một lũ hậu sinh nối dõi họ Tsitsikôp, một đứa con trai nghịch
ngợm và một đứa con gái xinh xắn, hoặc hai đứa con trai, hai hay ba đứa
con gái; để cho mọi người có thể biết rằng y đã từng sống ở trên đời này
thực sự, chứ không phải chỉ đi qua thế gian như một cái bóng. Đến đây y
lại tự nhủ rằng giá được thăng quan tiến chức cũng hay; chẳng hạn lên chức
tư vấn quốc gia, một chức đáng trọng và được mọi người kính nể… Ai biết
được những ý nghĩ có thể nẩy ra trong óc một người đang đi dạo; những