NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 321

rằng ông cần cưới vợ; nếu không, chứng ưu uất đang rình ông đấy.
Không biết vì lần này lời lẽ của Tsitsikôp có sức thuyết phục hơn, hay vì
Tentietnikôp đang lúc sẵn sàng cởi mở tâm tình hơn thường lệ mà chỉ thấy
chàng thở dài và nói sau khi rít một hơi thuốc lá:
- Muốn gì cũng phải tốt số mới được, Paven Ivannôvits ạ.
Rồi chàng kể cho Tsitsikôp nghe cặn kẽ câu chuyện chàng đoạn tuyệt với vị
tướng.
Sau khi nghe kể từ đầu chí cuối và nhận định rằng chung quy chỉ vì tiếng
“anh” mà xảy ra xích mích, Tsitsikôp ngẩn người ra. Trong khoảng một
phút, y nhìn chằm chằm vào tận mặt Tentietnikôp, không biết nên nghĩ thế
nào về chàng cả: đó có phải là một thằng ngốc thực thụ không hay chỉ là
một gã dở hơi?
- Anđrêi Ivannôvits! Y cầm lấy hai tay Tentietnikôp nói: - Ông thử nghĩ
xem, như thế mà gọi là một sự lăng mạ à? Trong tiếng “anh” phỏng có gì là
láo xược?
- Nguyên tiếng ấy thì không có gì láo xược, Tentietnikôp nói; nhưng cái ý
nghĩa mà người ta gán cho nó, cái giọng của người ta khi nói nó lên là một
lối lăng mạ. “Anh” ở đây có nghĩa là “Anh hãy nhớ rằng anh chẳng đáng
giá bao nhiêu; ta sở dĩ tiếp anh chỉ vì không có ai hơn; nhưng khi có một
công tước phu nhân Yuziakina đến, anh hãy biết thân, biết phận; đừng có
bước qua ngưỡng cửa”. Đấy, ý nghĩa của nó là như thế đấy!
Trong khi nói mấy câu ấy, mắt của chàng Anđrêi Ivannôvits hiền lành ấy
sáng quắc lên; giọng nói chứa chất nỗi uất ức của lòng tự ái bị tổn thương.
- Nhưng dù có ngụ ấy thì đã sao! Tsitsikôp nói.
- Sao! Ông muốn nói rằng sau một hành vi như thế mà tôi vẫn cứ lui tới nhà
ông ta à?
- Nhưng nào có phải hành vi gì đâu, Tsitsikôp điềm nhiên đáp.
- Sao lại thế? Tentietnikôp ngạc nhiên hỏi.
- Đó không phải là một hành vi mà chỉ là một thói quen của con nhà tướng;
các vị tướng ấy thì ai họ cũng gọi bằng anh. Vả lại tại sao lại không cho
phép một người đáng kính, có công với Tổ quốc, được có một thói quen
như vậy?