- Chỉ còn có hai chiếc thôi ạ.
- Thật là con lừa! Đừng giận, anh bạn nhé… Tuy lão ta là bác anh, lão vẫn
là con lừa như thường.
- Thưa Tướng công, quả là một con lừa ạ. Là người có họ, con thật lấy làm
khổ tâm khi phải nhận như thế, nhưng dù sao cũng phải tôn trọng sự thật
trước đã.
Tsitsikôp nói dối: y chẳng khổ tâm chút nào khi phải nhận như thế, hơn nữa
có lẽ xưa nay y chưa hề có ông bác nào cả.
- Thế thì xin Tướng công để lại cho con…
- Nông nô chết ấy à? Để thưởng một sáng kiến như thế, tôi sẵn sàng cho cả
đất, cả nhà nữa ấy chứ! Anh cứ lấy hết cả nghĩa địa đi cho tôi! Ha! Ha! Ha!
Lão già! Ha! Ha! Ha! Ông bác được một vố ra trò nhé! Ha! Ha! Ha!
Và tiếng cười của vị tướng lại vang dội khắp nhà…
Bản thảo của Gôgôn, đến đây thì mất. L.J. Arnônđi kể lại nội dung phần
sau chương thứ hai và các chương tiếp theo như sau:
“…Nếu tôi nhớ không sai thì chương thứ hai của phần hai Những linh hồn
chết mở đầu có khác và lời văn trau chuốt hơn, tuy nhìn chung thì nội dung
vẫn là một. Một trận cười của Bêtrisep kết thúc chương này. Chương sau
miêu tả một ngày sinh hoạt trong nhà vị tướng. Tsitsikôp ở lại ăn bữa cơm
chiều. Đến bữa ăn, xuất hiện hai nhân vật mới: một nữ gia sư người Anh
dạy học cho Ulinka,và một người Tây Ban Nha hay Bồ Đào Nha gì đấy, trú
ngụ trên lãnh thổ của Bêtrisep từ đời nảo đời nào, chẳng ai hiểu tại sao. Nữ
gia sư là một người đàn bà độc thân đứng tuổi, một con người tẻ nhạt, bề
ngoài chẳng có chút gì hấp dẫn, mũi nhỏ và dài, hai mắt linh hoạt lạ
thường. Bà ta ngồi thẳng đưỡn, im lặng suốt buổi, và chỉ luôn luôn nhìn
khắp bốn phía với đôi mắt dò hỏi và ngơ ngác. Người Bồ Đào Nha tên là
Ekxpantôn, Xitenđôn hay một cái gì đại loại như thế; nhưng tôi nhớ rằng
các gia nhân gọi ông ta là Exkađrôn {
Có nghĩa là đội kỵ binh
}. Ông ta cũng
im thin thít; chức vụ của ông ta là đánh cờ với vị tướng sau bữa ăn chiều.
Trong bữa ăn không có gì đặc biệt xảy ra cả. Tướng Bêtrisep khá vui vẻ,
luôn đùa cợt với Tsitsikôp. Tsitsikôp ăn rất ngon lành, và ăn rất nhiều.
