không phải ảo tưởng, đồng thời làm tròn nhiệm vụ của người công dân,
xứng đáng để đồng bào kính trọng.
- Ông ạ, Kôxtanjôglô vừa nói vừa nhìn Tsitsikôp trong khi y suy nghĩ, ông
cứ ở lại nhà tôi một hôm. Tôi sẽ chỉ ông thấy rõ mọi việc tiến hành ra sao.
Ông sẽ thấy chẳng có bí quyết gì ghê gớm cả.
- Phải đấy, mời ông ở lại đây, nữ chủ nhân nói đoạn quay sang em trai bảo
thêm: Chú ở lại đây với anh chị; có việc gì vội đâu.
- Tôi thì thế nào cũng được. Ông Paven Ivannôvits nghĩ sao?
- Tôi cũng thế, tôi rất sẵn lòng ở lại… Duy chỉ có một điều này; một người
bà con của tướng quân Bêtrisep, một ông đại tá Kôskariôp nào đấy…
- Nhưng ông ta dở hơi lắm.
- Rất có thể. Tôi cũng chẳng thiết gì đến thăm ông ta; nhưng tướng quân
Bêtrisep, bạn thân và có thể nói là ân nhân của tôi…
- Nếu thế thì dễ lắm, Kôxtanjôglô nói. Ông cứ đến nhà ông ta đi, chỉ non
mười vexta thôi. Xe của tôi đã thắng sẵn; ông đi ngay đi, rồi về đây dùng
trà là vừa.
- Thế thì hay quá! Tsitsikôp vừa nói vừa cầm lấy mũ.
Y lên xe và nửa giờ sau đã đến nhà ông đại tá. Cả làng đang rối beng lên:
những ngôi nhà đang xây dở, những đống vôi, gạch và xà gồ bừa bãi khắp
các lối đi. Một dãy nhà trông giống như những công sở; trên một ngôi nhà
có đề chữ vàng: Kho cơ khí nông nghiệp; một nhà khác đề: Kế toán trung
ương; rồi lại: Ủy ban nông vụ; Trường trung học nông dân, và có trời biết
là còn những gì nữa {
Kôskariôp là chân dung biếm họa của hạng người
thuộc phái Tây phương chỉ canh tân có cái vỏ bên ngoài
}.
Tsitsikôp tìm thấy đại tá trong văn phòng của trang ấp, đứng trước một bàn
viết, răng cắn cây bút lông ngỗng. Kôskariôp trông có vẻ rất phúc hậu,
thuộc hạng người hòa nhã nhất đời. Ông ta tiếp Tsitsikôp khá ân cần và
trình bày cho y nghe tất cả những khổ công của mình để làm cho điền trang
hưng thịnh như ngày nay. Giọng ai oán, ông ta than phiền là đã gặp rất
nhiều khó khăn để cố làm cho kẻ quê mùa biết được những lạc thú cao quý
mà nếp sống văn minh tao nhã, nghệ thuật, hội họa có thể đem đến cho con
người; ông ta đã tốn bao nhiêu công sức mà đàn bà trong làng còn vẫn chưa
