NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 363

“Sau khi suy nghĩ về cái công vụ mà Tướng công đã giao phó cho tôi, v.v…
v.v… tôi lấy làm hân hạnh được trình rằng:
“Một là đơn thỉnh cầu của quan tư vấn bộ Paven Ivannôvits Tsitsikôp có
một điều làm người ta hiểu lầm, vì do một sự sơ xuất, những nông phu
đăng ký sổ đinh trong đơn lại gọi là linh hồn chết. Có lẽ ý quan tư vấn
muốn nói rằng đó là những linh hồn đã gần cõi chết, chứ không phải đã
chết rồi. Chỉ cách gọi đó đủ chứng tỏ một vốn học thức kinh nghiệm chủ
nghĩa, có lẽ chỉ đóng khung trong khuôn khổ một trường xã; vì linh hồn
vốn dĩ bất diệt…”
- Thằng xỏ lá! Kôskariôp ngừng đọc, và nói vẻ khoan dung. Hắn châm
chọc ông một chút đấy. Nhưng chắc ông cũng phải nhận là lời văn lưu loát
thật!
“- Hai là trong trang ấp không nông phu nào có tên trong sổ đinh, dù là gần
chết hay không, mà chưa bị cầm cố vì tất cả, không trừ một tên nào, đều
không những đã bị cầm, mà còn bị cầm lại một lần thứ hai nữa, với một giá
tiền tăng lên một trăm năm mươi rúp mỗi đầu người; trừ một thôn nhỏ là
Gurmailôpka, đang ở trong tình trạng tranh chấp sau một vụ kiện với trang
chủ Prêđisep, cho nên hiện đang ở dưới sự kiểm soát của tòa án, theo thông
tư đăng trong Nhật báo Mạc-tư-khoa số 42”.
- Sao ông không nói ngay? Sao ông lại giữ tôi lại vì những chuyện nhảm
như thế? Tsitsikôp bực tức kêu lên.
- Nhưng phải để ông thấy rõ tất cả những việc đó trong những thể thức thỏa
đáng chứ. Nếu không thì chẳng có nghĩa lý gì. Bất cứ thằng ngốc nào cũng
có thể nhìn nhận sự việc một cách vô ý thức: nhưng điều quan trọng là phải
nhận thức cho rõ.
Paven Ivannôvits tức giận vồ lấy mũ và bất chấp phép xã giao, đi thẳng ra
cửa. Người xà ích ngồi đợi trên chiếc xe ngựa, sẵn sàng lên đường; y biết là
không cần tháo ngựa làm gì, vì muốn có thóc cho ngựa ăn phải viết đơn
xin, và đến hôm sau mới có quyết nghị cấp thóc. Tuy vậy, ông đại tá cũng
chạy ra, giằng lấy tay Tsitsikôp siết lên ngực mình, cảm ơn y đã giúp ông ta
có dịp thấy rõ thủ tục được tiến hành ra sao; cần phải lay tỉnh các nhân
viên, quở mắng họ, vì mọi việc có thể bị bỏ bê ra đấy, và bộ máy quản trị