NHỮNG LINH HỒN CHẾT - Trang 380

góc nhà của tướng Bêtrisep nép mình trong các lùm cây, hiện ra ở chân trời.
Phía sau có thể trông thấy một ngọn đồi um tùm, vì xa nên trông như phủ
một làn sương lam; nhờ chi tiết đó, Tsitsikôp nhận ngay ra điền trang của
Tentietnikôp.
- Nếu trồng rừng ở đây, y nói, phong cảnh có thể còn đẹp hơn nữa…
- À! Ông thích phong cảnh lắm à! Kôxtanjôglô bỗng nghiêm sắc mặt nhìn
Tsitsikôp nói. Hãy coi chừng; hễ cứ tìm cách làm cho phong cảnh đẹp, ông
sẽ không có bánh ăn, mà phong cảnh cũng chẳng còn nữa. Hãy chú trọng
đến lợi ích đã, cái đẹp tự khắc sẽ có. Cứ xem các thành phố thì biết! Xưa
nay những thành phố đẹp nhất vẫn là những thành phố tự nó mọc lên; trong
đó mỗi người đều xây dựng cho nhu cầu và sở thích của mình; còn những
thành phố dựng theo đồ án thì cứ như những trại lính… Gác cái đẹp sang
một bên! Cái cần trước đã…
- Thật đáng tiếc là phải đợi lâu quá: tôi chỉ muốn được trông thấy ngay mọi
vật được như mình mong ước!
- Dễ ông là một thanh niên hai mươi lăm tuổi chắc?... Một anh công chức ở
Pêterbua?... Hãy kiên nhẫn! Làm việc sáu năm liền đi: trồng, gieo, cuốc đất
không ngừng tay. Vất vả đấy. Nhưng một khi đã có đà và đất đai đã bắt đầu
tự nó giúp đỡ ông, thì ông sẽ thấy nó không phải như một cái máy vớ vẩn
nào đâu. Không đâu, ông bạn ạ; ngoài bảy mươi cánh tay vô hình làm việc
cho ông. Mọi thứ đều sẽ tăng lên gấp mười! Trong ấp tôi, có còn phải can
thiệp vào cái gì nữa đâu; bây giờ mọi sự đều tự tiến hành theo cái đà sẵn có.
Phải thiên nhiên vốn ưa tính kiên nhẫn; đó là một quy luật mà chính
Thượng đế đã bắt nó theo. Thượng đế vốn ưu đãi những người kiên nhẫn.
- Nghe ông nói, người ta thấy mình cường tráng hẳn lên. Trí tuệ được nâng
cao lên.
- Đất đai cày bừa thế này có chết không! Kôxtanjôglô chỉ sườn đồi và kêu
lên như thế, giọng chua chát. Tôi không đứng đây nữa đâu; trông thấy cảnh
hỗn độn và bỏ hoang thế này tôi đến chết mất. Bây giờ ông kết thúc cuộc
điều đình với hắn, không cần tôi nữa. Ông nên mau mau thu lấy cái kho
tàng của lão ngốc ấy đi, đừng để hắn làm ô uế các của trời cho nữa!
Kôxtanjôglô sa sầm mặt lại, vẻ bứt rứt như những người có chứng sung