Vaxili đưa mắt nhìn y và nghĩ bụng: “Cái lão này ham du lịch thật!”.
- Chỉ xin ông nói qua cho tôi biết đại khái hắn ta là người thế nào, Tsitsikôp
nói tiếp, và đầu đuôi câu chuyện ra sao.
- Tôi thật khó nghĩ nếu nhờ ông một việc rầy rà như việc này. Theo tôi thì
hắn ta chẳng ra gì; xuất thân từ một gia đình quý tộc nông thôn ở tỉnh này,
hắn đã làm công chức ở Pêterbua. Ở đấy hắn lấy con rơi của một yếu nhân
nào đấy; nên mới vênh váo như vậy. Nhưng ở đấy, chẳng ai ngu ngốc gì
đâu. Chúng tôi không xem thời thượng như một đạo luật, cũng không xem
Pêterbua như một giáo đường.
- Dĩ nhiên, Tsitsikôp nói; nhưng đầu đuôi câu chuyện ra sao?
- Ông nghe nhá, hắn đang cần đất. Ví thử hắn đừng làm thế thì tôi sẵn lòng
cho không hắn một chỗ khác. Thế nhưng bây giờ cái thằng cha ưa gây sự
ấy lại tưởng là tôi sợ.
- Tôi nghĩ rằng thương lượng là hơn; may ra có thể đi đến thỏa thuận được.
Chưa hề có ai giao phó việc gì cho tôi mà phải ân hận bao giờ… ngay
tướng quân Bêtrisep cũng vậy…
- Nhưng để ông phải bàn cãi với một con người như thế, tôi thật khó nghĩ…
{
Phần tiếp theo trong bản thảo đã thất lạc, trong phần thứ hai của Những
linh hồn chết, in lần thứ nhất năm 1855, có chú: “Ở đây thất lạc một đoạn.
Có lẽ trong đoạn này kể lại chuyện Tsitsikôp lên đường đến nhà trang chủ
Lênitxưn”
}
{
Phần đầu câu này đã thất lạc
}… đồng thời đặc biệt chú ý làm sao cho
việc này được giữ kín, Tsitsikôp nói; vì tội lỗi chưa có gì đáng sợ mấy, tai
tiếng mới thật là nguy hiểm.
- Quả có thế, quả có thế, Lênitxưn nói, đầu nghiêng hẳn sang một bên.
- Cùng có những ý nghĩ như nhau thật là thú vị! Tsitsikôp nói. Tôi cũng có
một việc vừa hợp pháp, vừa bất hợp pháp; bề ngoài thì bất hợp pháp, nhưng
thực ra lại là hợp pháp. Tuy cần có vật để đi cầm, tôi vẫn không muốn gây
phiền cho ai bằng cách trả hai rúp một linh hồn sống. Nếu một mai tôi có
mệnh hệ nào - Chúa phù hộ cho tôi đừng lâm vào nông nỗi ấy, - thì sẽ rất
phiền cho người chủ. Cho nên tôi đã quyết định lợi dụng những nông phu
đã bỏ trốn hay đã chết, nhưng vẫn còn tên trong sổ đinh, để làm một việc
