một phần tỉnh này. Những phái viên được cử đi phát lúa mì không làm
đúng luật lệ. Ở một vùng khác, những dân ly giáo {
Phong trào ly giáo
(raxkol) là một phong trào tôn giáo xã hội ở Nga, chống lại giáo hội chính
thống. Chủ trương bảo tồn những quy tắc giáo hội cũ
} rục rịch nổi dậy. Có
người phao tin trong đám dân này là Quỷ sứ Phản Cơ đốc {
Theo Kinh
Thánh. Phản Cơ đốc là kẻ thù của Chúa Cơ đốc, xuất hiện trên trần gian
trước ngày tận thế
} đã hiện ra và đến người chết hắn cũng không để yên, vì
hắn đi mua bán những linh hồn chết. Họ vừa sám hối về những tội lỗi đã
phạm, lại vừa phạm thêm những tội lỗi mới, và lấy cớ là lùng bắt Quỷ sứ
Phản Cơ đốc, họ tàn sát dân lành. Ở một nơi khác, nông dân nổi lên chống
trang chủ và chống các quận trưởng cảnh sát. Có những quân du đãng phao
tin rằng đã đến lúc dân mujik biến thành trang chủ và mặc áo frac, còn
trang chủ thì mặc áo caftan và thành ra mujik; thế là cả một tổng, quên mất
rằng nếu thật vậy thì trang chủ và cảnh sát trưởng sẽ nhiều vô số, bèn
không chịu nộp thuế. Đã phải dùng đến những biện pháp quyết liệt.
Vị công tước đáng thương rất bực tức. Vừa lúc ấy, có người báo Murazôp
đến.
- Mời ông ta vào! Công tước nói.
Ông già bước vào.
- Nào, ông đã thấy cái thằng Tsitsikôp của ông chưa! Ông bênh hắn, ông
bảo vệ hắn; thế là bây giờ hắn mắc vào một vụ mà đến một tên trộm cướp
hạng bét cũng không dám làm liều.
- Thưa Đại nhân, xin phép cho tôi nói rằng tôi không được hiểu vụ này cho
lắm.
- Một vụ làm giả chúc thư. Mà trong hoàn cảnh như thế nào!... Đúng ra hắn
phải phạt roi ở nơi công cộng.
- Thưa Đại nhân, tôi không dám có ý bênh Tsitsikôp; nhưng dù sao cũng
chưa có đủ bằng chứng; cuộc điều tra chưa kết thúc.
- Một bằng chứng đây: con mụ đàn bà giả chữ ký của người chết đã bị bắt.
Tôi muốn hỏi cung nó ngay trước mặt ông, để ông rõ.
Công tước giật chuông và ra lệnh đưa mụ đàn bà đến. Murazôp lặng thinh.
- Một vụ hết sức bỉ ổi! Và xấu hổ cho họ là những quan chức cao cấp nhất