lỗ, một kẻ thô lỗ thì đúng hơn! Cứ để cho các bà cô, bà dì và bà mẹ làm
việc! Chỉ một năm là họ làm cho người bố tội nghiệp không còn nhận ra
con gái nữa. Thói kiêu căng làm bộ, làm tịch sẽ đến với nàng, chẳng biết từ
đâu. Nô lệ những bài học thuộc lòng, nàng sẽ nghĩ nát óc để hiểu là nàng có
thể nói chuyện với những ai, với cái giọng như thế nào, trong bao nhiêu lâu
và nàng phải có ý kiến như thế nào về người khác. Nàng sẽ luôn luôn lo sợ
là nói nhiều không thích đáng với phép lịch sự, nàng sẽ lúng túng rồi rốt
cục chỉ nói dối suốt đời và sẽ thành ra cái gì, họa có Chúa biết được!”.
Nghỉ một lát, y lại tiếp tục mạch tư tưởng.
“Đáng lẽ mình phải hỏi xem cô ta là con cái nhà ai. Một trang chủ giàu,
tính tình điềm đạm, một công chức về hưu trung hậu và giàu có? Cô bé với
hai chục vạn rúp hồi môn, miếng ngon ấy, - như người ta thường nói - có
thể đem hạnh phúc đến cho một người quân tử”.
Hai chục vạn rúp hồi môn đó là cái cảnh quyến rũ biết bao trong trí tưởng
tượng của Tsitsikôp đến nỗi làm cho y phải tự trách là trong lúc ồn ào lại
quên không hỏi gã phu trạm hay gã xà ích tên hai người khách đàn bà.
Nhưng một lát sau đã trông thấy ấp của Xôbakiêvits, Tsitsikôp tức khắc trở
lại với cái mạch tư tưởng thường ngày.
Cái ấp hình như cũng khá lớn; hai khu rừng, một khu là rừng bạch dương,
một khu là rừng thông, nằm hai bên như hai cái cánh, một cánh nhạt, một
cánh sẫm; ở giữa là cái nhà gỗ có gác, mái đỏ, tường quét màu ghi bẩn:
đúng là một cái nhà gạch cho bọn khai hoang người Đức hay bọn lính đồn
điền ở. Người ta có thể đoán biết rằng, khi xây nhà, người kiến trúc sư, một
nghệ sĩ rởm, say mê sự cân đối, đã xung đột với sở thích của chủ nhà.
Người chủ vốn thích lối tiện nghi riêng của mình, đã bắt bịt hết các cửa sổ
ở một phía và thay bằng một cái cửa hẹp trổ trên mái, chắc là thông vào
một kho lương thực tối mò mò. Cái mi nhà {
Mi nhà là bộ phận trang trí ở
trên mặt chính của các lâu đài dưới có một hàng cột chống đỡ
} thì không
nằm ngay ở giữa mặt nhà; những cố gắng của kiến trúc sư đã vấp phải thói
cứng đầu của chủ nhà và một cái cột bị bỏ đi, chỉ còn lại có ba cái. Một
hàng rào gỗ gồm những thanh gỗ to tướng vây quanh sân. Hình như chủ
nhà rất chuộng sự chắc chắn. Tàu ngựa, nhà xe, chuồng xí đều cột kèo to
