thể chia sẻ nó; những ân hận kèm theo khi em đạt được nó đã tăng tiến
cùng tình yêu của em; không, em không thể duy trì nó với cùng giá ấy.
Má sẽ vẫn được em yêu quý, Má hãy luôn xứng đáng với điều đó: tôn
vinh Má còn cần thiết cho em hơn là chiếm hữu Má. Ôi Má! Em
nhường Má cho chính Má; em hy sinh mọi lạc thú của em cho sự hợp
nhất của con tim chúng ta. Em có thể chết đi ngàn lần trước khi hưởng
những lạc thú làm mất giá trị những gì mà em yêu!”
Tôi giữ quyết định này với một sự kiên trì mà tôi mạo muội bảo
là xứng với tình cảm đã khiến quyết định ấy hình thành. Từ lúc đó tôi
chỉ còn nhìn Má hết sức yêu dấu bằng con mắt của một đứa con trai
đích thực; và cần lưu ý rằng, mặc dù quyết định của tôi không được
Má ngầm tán thành, như tôi nhận thấy quá rõ, song để làm tôi từ bỏ
quyết định bà không bao giờ dùng những lời lẽ bóng gió, cũng như
những vuốt ve, hay bất kỳ sự khêu gợi khéo léo nào mà phụ nữ biết sử
dụng song không bị liên lụy và hiếm khi không thành công. Đành phải
tìm kiếm cho mình một số phận độc lập với bà, và do không thể tưởng
tượng nổi số phận ấy, tôi lập tức chuyển sang cực bên kia và tìm kiếm
nó hoàn toàn ở bà. Tôi tìm kiếm nó tại đó một cách trọn vẹn đến mức
gần như quên được bản thân mình. Niềm mong muốn nồng nhiệt thấy
bà hạnh phúc, dù với giá nào chăng nữa, thu hút mọi mối cảm mến nơi
tôi: bà có chia tách hạnh phúc của bà khỏi hạnh phúc của tôi cũng vô
hiệu, tôi thấy nó là hạnh phúc của tôi mặc dù bà không muốn.
Như vậy là cùng với những bất hạnh, bắt đầu nảy mầm những
đức tính mà hạt giống nằm ở đáy lòng tôi, mà việc học hành đã trau
dồi vun xới, và chỉ chờ đợi chất men của nghịch cảnh để nảy nở. Kết
quả đầu tiên của khuynh hướng hết sức vô tư bất vụ lợi này là gạt khỏi
lòng tôi mọi cảm giác thù ghét và đố kỵ đối với kẻ đã hất cẳng mình.
Ngược lại, tôi muốn, và muốn một cách chân thành gắn bó với chàng
trai ấy, đào tạo anh ta, giáo dục anh ta, làm cho anh ta cảm nhận được
hạnh phúc của anh ta, nếu có thể thì khiến anh ta thành xứng đáng với
hạnh phúc ấy, tóm lại là làm tất cả những gì Anet đã làm cho tôi trong
