và cho viên bí thư đứng đầu những người này. Con mắt công minh
chính đại của một người chính trực bao giờ cũng đáng gờm đối với
bọn trộm cắp. Chẳng cần nhiều hơn để gã kia đem lòng thù ghét tôi;
nhưng mối thù ghét này còn có một nguyên nhân khác khiến nó thành
tàn ác hơn nhiều, cần phải nói ra nguyên nhân ấy, để mọi người kết tội
tôi nếu tôi sai.
Theo lệ thường, đại sứ có một khán phòng riêng ở mỗi nhà hát
trong năm nhà hát. Tất cả các ngày, trong bữa ăn chiều ông ta nói tên
nhà hát ông ta muốn đến ngày hôm đó; tôi chọn sau ông, còn các nhà
quý tộc sử dụng những khán phòng còn lại. Khi ra ngoài tôi cầm chìa
khóa của khán phòng mình đã chọn. Một hôm, do Vitali không có ở
đó, tôi giao cho người tòng bộc phục vụ tôi nhiệm vụ mang chìa khóa
đến một nhà mà tôi chỉ cho anh ta. Vitali, thay vì gửi chìa khóa cho
tôi, bảo rằng y đã sử dụng nó rồi. Tôi càng tức giận hơn, vì người tòng
bộc báo cáo việc tôi ủy thác trước mặt tất cả mọi người. Buổi tối,
Vitali muốn nói với tôi vài lời xin lỗi mà tôi không nhận. Tôi bảo hắn:
“Thưa ông, ngày mai vào giờ này nọ ông sẽ đến xin lỗi tôi tại ngôi nhà
nơi tôi đã bị xúc phạm và trước mặt những người đã chứng kiến sự
xúc phạm; hoặc ngày kia, dù chuyện gì xảy ra chăng nữa, tôi tuyên bố
với ông rằng ông hoặc tôi sẽ ra khỏi đây.” Giọng quả quyết ấy buộc gã
phải nể sợ. Gã đến đúng chỗ và đúng giờ để công khai xin lỗi tôi với
một thái độ hèn hạ xứng với gã; nhưng gã thủng thẳng giở các thủ
đoạn của gã, và, trong khi vẫn hết sức khúm núm với tôi, gã hoạt động
theo kiểu Ý đến mức mà, không thể xúi giục đại sứ cho tôi thôi việc,
gã đặt tôi vào tình thế bất đắc dĩ phải thôi việc.
Một kẻ khốn nạn như vậy chắc chắn không thích hợp để hiểu tôi;
nhưng hắn hiểu về tôi những gì phục vụ cho mục đích của hắn. Hắn
hiểu là tôi tốt và hiền cực độ để chịu đựng những sai trái không cố ý,
kiêu hãnh và ít nhẫn nại đối với những xúc phạm có ý định trước, ưa
thích sự đứng đắn và đường hoàng trong những việc thích đáng, và đòi
hỏi sự tôn trọng mà mọi người phải có với mình chẳng kém việc quan
