cô! Tôi làm tất cả để đạt tới điều đó, mà không thể thành công. Tôi đã
cố hợp nhất mọi lợi ích của chúng tôi, điều đó là bất khả thi. Bao giờ
bà ta cũng tự tạo một lợi ích khác với lợi ích của tôi, trái ngược với lợi
ích của tôi, ngược cả với lợi ích của con gái bà, nó đã không còn tách
biệt với lợi ích của tôi nữa. Bà ta và những người con khác cùng các
cháu nội ngoại trở thành chừng ấy con đĩa hút máu, mà điều ác nhỏ
nhất họ làm với Thérèse là ăn cướp của cô. Cô gái tội nghiệp, quen
khuất phục, thậm chí khuất phục cả các cháu gái, để mình bị trấn lột
và bị chỉ huy chẳng nói năng gì; và tôi đau khổ thấy mình dùng cạn túi
tiền và cạn lời khuyên bảo, mà chẳng làm được một điều gì có thể
mang lại lợi ích cho cô. Tôi cố tách cô khỏi bà mẹ; cô luôn cưỡng lại.
Tôi tôn trọng việc cô cưỡng lại, và vì thế mà quý cô hơn; nhưng sự cự
tuyệt của cô chẳng khỏi thiệt hại cho cô và cho tôi. Phó thác mình cho
mẹ và thân thích, cô thuộc về họ hơn là về tôi, hơn là về bản thân cô.
Sự tham lam của họ tai hại cho cô song những lời khuyên của họ còn
độc hại hơn. Cuối cùng nếu như, nhờ tình yêu đối với tôi, nếu như,
nhờ bản tính tốt, cô không bị trấn áp hoàn toàn, thì ít ra thế cũng đủ để
ngăn cản phần lớn tác dụng của những phương châm tốt đẹp mà tôi cố
truyền sang cô; thế cũng đủ để, mặc dù tôi xử trí theo cách nào, thì
chúng tôi vẫn cứ tiếp tục là hai kẻ.
Đó là vì sao, trong một mối gắn bó chân thành và từ cả hai bên, ở
đó tôi đã đặt toàn bộ sự trìu mến của con tim mình, ấy thế mà nỗi
trống trải của con tim ấy vẫn chưa bao giờ được lấp thật đầy. Những
đứa con ra đời, đáng lẽ lấp đầy nỗi trống trải này; sự thể còn tệ hơn.
Tôi rùng mình nếu phó thác chúng cho cái gia đình kém giáo dục đó,
để chúng còn bị giáo dục kém hơn nữa. Nguy cơ của sự giáo dục ở
Trại trẻ vô thừa nhận ít hơn rất nhiều, cái lý do khiến tôi quyết định,
mạnh hơn tất cả những lý do tôi đã nêu trong bức thư gửi bà De
Francueil, lại là lý do duy nhất mà tôi không dám nói với bà. Tôi thà ít
được minh oan trước một sự chê trách nặng nề đến như thế, mà giữ
gìn được cho gia đình một người mình yêu. Nhưng, qua phẩm hạnh
