thời gian sự phấn khích này tồn tại với toàn bộ sức mạnh của nó, ít ra
là bốn năm, không một điều gì cao cả và đẹp đẽ có thể đi vào lòng
người mà tôi lại không có khả năng, và việc này chỉ có Thượng Đế
chứng giám. Từ đó nảy sinh sự hùng hồn đột ngột; từ đó lan tỏa trong
những cuốn sách đầu tiên ngọn lửa trời thực sự đang đốt cháy tôi,
ngọn lửa suốt bốn mươi năm không lóe một tia nào, vì chưa được
nhen lên.
Tôi đã biến đổi thực sự; bạn bè, người quen không nhận ra tôi
nữa. Tôi không còn là con người rụt rè, thẹn thùng hơn là khiêm
nhường, chẳng dám tự giới thiệu chẳng dám nói năng; mà một lời đùa
cợt cũng gây bối rối, một ánh mắt phụ nữ cũng làm cho đỏ mặt. Táo
bạo, tự hào, dũng cảm, tôi mang theo khắp nơi một niềm tự tin càng
vững chắc hơn, vì nó giản dị và ở trong tâm hồn nhiều hơn là trong
thái độ. Sự khinh thường do những suy ngẫm sâu xa khơi gợi đối với
các tập quán, các phương châm và các thành kiến của thời đại mình,
khiến tôi vô cảm trước lời nhạo báng của những kẻ có tập quán,
phương châm, thành kiến ấy, và tôi nghiền nát những câu khôi hài nhỏ
mọn của họ bằng các châm ngôn của mình, như thể nghiền nát một
con côn trùng giữa những ngón tay mình, sự thay đổi lạ lùng làm sao!
Cả Paris lặp lại những lời châm chọc cay độc và chua chát của chính
con người, hai năm trước và mười năm sau, không thể tìm ra điều mà
anh ta cần nói, cũng chẳng tìm ra từ ngữ mà anh ta phải sử dụng. Xin
hãy tìm kiếm trạng thái trái ngược nhất với bản tính của tôi, mọi người
sẽ tìm thấy trạng thái đó. Xin hãy nhớ lại một trong những thời điểm
ngắn ngủi của đời tôi, khi tôi trở thành một người khác và thôi là tôi;
mọi người sẽ lại tìm thấy nó trong thời gian mà tôi đang nói đến:
nhưng thay vì tồn tại sáu ngày, sáu tuần, nó tồn tại gần sáu năm, và có
lẽ sẽ còn tồn tại, nếu không có những trạng huống đặc biệt khiến nó
chấm dứt, và trả lại tôi cho thiên tính, mà tôi từng muốn nâng mình lên
cao hơn.
