Bà Le Vasseur, thấy tôi đã tiến lên được trong tình cảm của con
gái bà, còn bà đã thoái bộ, bèn cố gắng lấn trở lại, và thay vì nhờ con
gái mà quay về với tôi, lại định làm cho cô xa hẳn tôi. Một trong
những kế sách bà ta sử dụng là gọi gia đình đến giúp. Tôi đã yêu cầu
Thérèse đừng bảo một ai trong gia đình cô đến Ermitage; cô hứa với
tôi như vậy. Người ta bảo họ đến trong khi tôi vắng mặt, mà không hỏi
ý kiến cô; thế rồi họ khiến cô hứa là không nói gì với tôi. Bước đầu
trót lọt, tất cả những gì còn lại đều dễ dàng; khi ta đã một lần giữ bí
mật điều gì đấy với ai đó mà ta yêu, thì chẳng bao lâu ta sẽ không mấy
áy náy vì giữ bí mật với người ấy về mọi điều. Tôi vừa đến ở La
Chevrette, là Ermitage đầy những người tới vui chơi khá hoan hỉ. Một
người mẹ bao giờ cũng rất có sức mạnh đối với một người con gái
mang bản tính tốt; tuy nhiên, dù bà già xoay xở theo cách nào, cũng
không bao giờ làm được cho Thérèse tán thành dự kế của mình và dụ
được cô liên kết chống lại tôi. Về phần bà ta, thì bà ta quyết định dứt
khoát: và thấy một bên là con gái bà với tôi, có thể sống ở nhà những
kẻ này, và chỉ có thế; bên kia, Diderot, Grimm, D'Holbach, bà
D’Épinay, hứa rất nhiều và cho gì đó, bà bèn đánh giá rằng không bao
giờ có thể sai lầm khi ở về phía một tổng giám thu phu nhân và một
nam tước. Giả sử tôi tinh mắt hơn, thì từ khi ấy có lẽ tôi đã thấy mình
ấp rắn trong lòng; nhưng niềm tin mù quáng, chưa có gì làm phai nhạt,
lớn đến mức thậm chí tôi không tưởng tượng được người ta lại có thể
muốn hại ai đó mà đáng lẽ người ta phải yêu mến; khi thấy muôn ngàn
âm mưu được trù hoạch xung quanh mình, tôi chỉ biết than vãn về sự
chuyên chế của những người mà tôi gọi là bạn, theo tôi, họ muốn ép
buộc tôi phải hạnh phúc theo kiểu của họ, hơn là theo kiểu của tôi.
Mặc dù Thérèse không chịu gia nhập liên minh của mẹ, song một
lần nữa cô lại giữ bí mật cho mẹ: động cơ của cô đáng khen; tôi sẽ
không bảo là cô làm đúng hay làm sai. Hai người đàn bà có những bí
mật thường ưa chuyện phiếm cùng nhau: điều này khiến họ xích lại
gần nhau, và Thérèse, trong khi tự chia sẻ, khiến tôi đôi lúc cảm thấy
