Giới Thiệu
J
ean-Jacques Rousseau bắt đầu viết Những lời bộc bạch vào một
thời điểm đặc biệt gay go trong đời ông. Giữa năm 1762, Pháp viện
Paris lên án tác phẩm Émile, nhà văn phải trốn sang Thụy Sĩ. Bị trục
xuất khỏi Berne, ông đến nương náu tại Môtiers, thuộc Neuchâtel,
công quốc dưới quyền nhà vua Phổ. Cuối 1764, Cảm nghĩ công dân
của Voltaire xuất hiện và lưu hành, nhục mạ Rousseau, phơi bày và lên
án việc ông bỏ các con cho Trại trẻ vô thừa nhận. Bài viết ẩn danh tai
ác này thúc đẩy Rousseau khởi thảo công trình tự thuật, một dự định
được ấp ủ đã lâu.
Từ 1758, tuy chuyên tâm thực hiện những tác phẩm lớn như
Nàng Héloïse mới, Khế ước xã hội, Émile, song nhà văn đã bắt đầu thu
thập tư liệu cho công việc trên. Tình yêu vô vọng với Sophie
d’Houdetot, mối bất hòa với bà D’Épinay, với bạn bè trong nhóm
Bách khoa toàn thư, khiến Rousseau tin chắc mình không được thấu
hiểu. Sau đó, bệnh tật, ý nghĩ mình sắp chết, rồi việc in Émile kéo dài
và trắc trở, làm nảy sinh những tưởng tượng đầu tiên về âm mưu của
các giáo sĩ dòng Tên định nắm giữ bản thảo, sửa chữa, xuyên tạc tác
phẩm, nhằm bôi nhọ thanh danh tác giả sau khi ông qua đời. Qua cơn
hoảng loạn, để giải thích, biện minh cách xử sự, để chấn chỉnh cái
nhìn sai lạc của mọi người về mình, ông viết cho De Malesherbes,
người phụ trách ngành xuất bản mà ông tin cậy và quý trọng, bốn bức
thư dài “có thể nói là tôi cố thay cho những hồi ức đã dự định viết”.
Thêm vào thôi thúc nội tâm, là những yêu cầu từ bên ngoài: cuối năm
1761, Nhà xuất bản Rey phát biểu “mong ước từ lâu” được đặt phần
