tâm sự, lại là người duy nhất tôi không tâm sự. Tuy thế ông vẫn biết;
do ai? Tôi không biết, sự thất tín này không chắc do bà D’Épinay, bà
hiểu rằng khi tôi bắt chước bà mà thất tín, nếu như tôi có thể làm như
vậy, thì tôi có thứ để mà trả thù bà một cách tàn ác. Còn lại Grimm và
Diderot, khi ấy hết sức đoàn kết ở nhiều chuyện, nhất là chuyện chống
lại tôi, thành thử rất có thể họ cùng chung tội này. Tôi đoan chắc rằng
Duclos, người mà tôi không kể bí mật của mình, do đó có quyền định
đoạt bí mật ấy, lại là người duy nhất đã giữ bí mật cho tôi.
Grimm và Diderot, trong kế hoạch lấy đi của tôi các Nữ Thống
đốc, đã cố gắng làm cho Duclos tham gia dự kế của họ; bao giờ ông
cũng khước từ một cách khinh miệt, chỉ sau này ông mới cho tôi biết
tất cả những gì từng diễn ra giữa họ về phương diện đó; nhưng từ dạo
ấy qua Thérèse tôi được biết đủ để thấy rằng tất cả chuyện này có một
dự định ngấm ngầm nào đó, và mọi người muốn tùy ý sử dụng tôi, nếu
không chống lại ý tôi, thì ít ra cũng không để tôi biết, hoặc họ muốn
dùng hai người ấy làm phương tiện cho một dự định che giấu nào đó.
Tất cả chuyện này chắc chắn là không ngay thẳng, sự phản đối của
Duclos chứng tỏ điều đó một cách không sao cãi nổi. Ai muốn tin đó
là tình bạn thì cứ tin.
Cái tình bạn mạo nhận ấy tai hại cho tôi cả bên trong lẫn bên
ngoài. Những cuộc trao đổi dài và thường xuyên với bà Le Vasseur từ
nhiều năm nay đã dần dà khiến người đàn bà này đổi khác đối với tôi,
và sự thay đổi đó chắc chắn chẳng thuận lợi cho tôi. Vậy họ bàn bạc gì
trong những buổi gặp gỡ riêng tư lạ lùng ấy? Vì sao có sự bí mật sâu
kín này? Sự trò chuyện của bà lão ấy đủ thú vị để phải lén lút như vậy
và đủ quan trọng để phải giữ bí mật kỹ đến thế? Ba bốn năm nay kể từ
khi những cuộc hội đàm này tồn tại, tôi thấy chúng có vẻ nực cười: khi
ấy nghĩ lại tôi bắt đầu ngạc nhiên về chúng, sự ngạc nhiên có thể đi tới
mức lo lắng, nếu như từ dạo đó tôi đã biết người đàn bà này chuẩn bị
cho tôi những gì.
