Tính linh hoạt đối lập với tính ổn định là một song đề tổ chức cơ bản khác.
Mệnh lệnh và kiểm soát không kết hợp tốt với sáng tân và thay đổi. Nhiều
lý thuyết gia xã hội đã thuyết phục (thành công) về thẩm quyền, cấu trúc và
phối hợp, trong khi những người khác lại thấy bằng chứng về những năng
lực cá nhân và khả năng thích nghi của tổ chức.
Cuối cùng, nghiên cứu về hiệu quả của tổ chức không thể hoàn thiện nếu
không có sự quan sát khuynh hướng của các phương tiện, phương pháp, thủ
tục và quy tắc đang tự phát về mặt chức năng, tức là chúng tự trở thành
mục tiêu của chính mình.
Sự tích hợp của các chiều đem lại bốn mô hình cơ bản về hiệu quả tổ chức
như sau:
1. Mô hình quy trình nội bộ - dựa trên hệ thống thứ bậc, nhấn mạnh vào
phương pháp, tài liệu và quản lý thông tin. Những quy trình này đem lại sự
ổn định và kiểm soát. Các hệ thống thứ bậc có vẻ hoạt động tốt nhất khi
hiểu rõ nhiệm vụ được phân công và khi thời gian không phải là một yếu tố
quan trọng.
2. Mô hình các hệ thống mở - dựa trên một hệ thống hữu cơ, nhấn mạnh
vào khả năng thích nghi, độ sẵn sàng, tăng trưởng, thâu tóm nguồn lực và
hỗ trợ bên ngoài. Các quy trình này đem lại cách tân và sáng tạo. Mọi
người không bị kiểm soát mà được truyền cảm hứng.
3. Mô hình mục tiêu hợp lý – dựa trên lợi nhuận, nhấn mạnh vào hành động
hợp lý. Nó giả định rằng hoạch định và thiết lập mục tiêu đem lại năng suất
và hiệu quả. Các nhiệm vụ được làm rõ, những mục tiêu được thiết lập và
hành động được thực thi.
4. Mô hình quan hệ nhân lực – dựa trên sự gắn bó và tinh thần, nhấn mạnh
vào nguồn nhân lực và đào tạo. Con người không được xem như những cá
