57.
PHÂN
TÍCH
CĂN
NGUYÊN/ PHÂN TÍCH PARETO
TỔNG QUAN
Phân tích căn nguyên (Root Cause Anal ysis – RCA) là một lớp các phương
pháp giải quyết vấn đề nhằm xác định căn nguyên của các vấn đề và sự
kiện. Nó dựa trên biểu đồ Ishikawa (biểu đồ xương cá hoặc biểu đồ nguyên
nhân hệ quả) được đặt tên theo tác giả Ishikawa (xem Hình 57.1). Biểu đồ
Ishikawa chỉ ra nguyên nhân của một sự kiện cụ thể, lần đầu tiên sử dụng
vào những năm 1960, và được xem là một trong bảy công cụ quản lý chất
lượng cơ bản gồm: biểu đồ tần suất, biểu đồ Pareto, bảng kiểm tra, bảng
kiểm soát, biểu đồ phát triển và biểu đồ phân bố. Quy tắc này được sử dụng
trong phân tích căn nguyên, cố gắng giải thích các biến thiên trong một quy
trình cụ thể. Phân tích này thường được sử dụng trong giai đoạn đầu của dự
án tái thiết lập quy trình kinh doanh (BPR) (xem Chương 23) hoặc trong
các chương trình quản lý chất lượng, ví dụ như mô hình EFQM (xem
Chương 46). Vì vậy, mô hình này được xếp vào mô hình hoạt động.
