NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA THỜI GIAN - Trang 197

Việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật là một trong những cách phản
ứng của Nhà nước đối với những vấn đề đặt ra trong cuộc sống. “Làm luật
phần nào đó cũng giống như bốc thuốc, phải hiểu đúng bệnh mới bốc đúng
thuốc“. Tuy nhiên, đến nay chúng ta vẫn chưa có được một cơ chế và một
hệ thống các tiêu chí tương đối phát triển và khoa học để nhận biết các vấn
đề đang phát sinh trong cuộc sống. Hiện nay, chúng ta nhận biết các vấn đề
chủ yếu thông qua các số liệu thống kê (bỏ qua sự băn khoăn về mức độ
chính xác của các số liệu này), báo cáo tổng kết của các cơ quan chức năng,
báo cáo giám sát của Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, ý kiến
cử tri, dư luận xã hội, thông tin trên các phương tiện truyền thông đại
chúng, khiếu nại và tố cáo của công dân... Liên quan đến vấn đề này, chúng
tôi cho rằng các buổi thảo luận của Quốc hội tại Hội trường về tình hình
thực hiện nhiệm vụ năm trước và phương hướng, nhiệm vụ năm sau của đất
nước là diễn đàn quan trọng hàng đầu để nhận biết các vấn đề đang được
đặt ra đối với chúng ta. Tuy nhiên, cách thảo luận hiện nay vẫn còn tương
đối dàn trải. Có lẽ, cần thảo luận tập trung hơn để làm rõ các vấn đề của đất
nước.
Sau khi đã làm rõ các vấn đề cũng cần có những công đoạn xử lý tiếp theo
nữa mới biến được việc thảo luận của Quốc hội tại Hội trường thành một
mắt xích có nghĩa trong quy trình ban hành các quyết định của Nhà nước ta.

Trong bước đầu tiên của công đoạn phân tích chính sách, khả năng phân
biệt giữa hiện tượng và vấn đề là rất quan trọng. Trên thực tế, điều dễ thấy
là các hiện tượng chỉ là các biểu hiện bề ngoài của vấn đề, chứ không phải
vấn đề. Ví dụ, tôm, cá chết hàng loạt trên các sông, hồ chỉ là hiện tượng,
còn ô nhiễm nước, có thể, mới là vấn đề.

Xây dựng một quy trình lập pháp hướng trọng tâm vào việc giải quyết các
vấn đề đang đặt ra đối với đất nước trong quá trình phát triển là cách làm
thiết thực và hiệu quả.