NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA THỜI GIAN - Trang 198

Phân tích, tìm nguyên nhân của vấn đề. Mọi vấn đề phát sinh đều có nguyên
nhân của nó. Để đề ra các giải pháp phù hợp phải làm rõ được nguyên nhân.
Việc tổ chức điều tra, nghiên cứu, thậm chí tổ chức thực nghiệm để làm rõ
nguyên nhân là rất quan trọng. Trong công việc này cần thiết phải huy động
các nhà khoa học đầu ngành tham gia. Chúng ta có một đội ngũ tương đối
hùng hậu các nhà khoa học, các viện nghiên cứu, nhưng đội ngũ này còn
chưa tham gia nhiều vào quá trình hình thành chính sách và pháp luật.

Một vấn đề có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Ví dụ, tình trạng ô nhiễm
nguồn nước có thể do một số nguyên nhân sau đây: việc thải trực tiếp nước
thải công nghiệp và sinh hoạt vào các nguồn nước; lạm dụng các hoá chất
và chế phẩm sinh học trong sản xuất nông nghiệp; xử lý chất thải không tốt.
Để đạt hiệu quả cao, đối với mỗi nguyên nhân cần đề ra được một giải pháp
đặc thù.

Tìm giải pháp (đưa ra chính sách) để xử lý vấn đề. Khi đã nhận biết vấn đề
và làm rõ nguyên nhân, việc đề ra các giải pháp (hoặc chính sách) hữu hiệu
không phải là vấn đề quá khó khăn. Điều đáng lưu ý ở đây là cần có sự cân
nhắc kỹ trong việc lựa chọn các giải pháp. Kinh nghiệm cho thấy giải pháp
lập pháp không phải bao giờ cũng là giải pháp hiệu quả nhất và trong đa số
các trường hợp, không phải là giải pháp tiết kiệm nhất.

Một số chuyên gia cho rằng chỉ trong trường hợp không còn giải pháp nào
khác mới nên chọn giải pháp “làm luật“. Theo tôi, đây là ý kiến nên được
cân nhắc.

Nghiên cứu các vướng mắc về mặt pháp lý. Khi giải pháp phải lựa chọn là
việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì nghiên cứu các vướng mắc
về mặt pháp lý là rất cần thiết. Công việc này cần được tiến hành để bảo
đảm pháp chế, tính thống nhất của hệ thống pháp luật và sự thống nhất giữa
luật pháp và đường lối, chủ trương của Đảng. Thực chất, thực hiện công
việc này nghĩa là trả lời các câu hỏi sau đây: Hiến pháp cho phép làm điều