cùng.
Lỗi tại ai? Không tại ai cả. Tính cách Marius thuộc loại đắm sâu vào sầu
não và ở mãi trong đó. Cosette thuộc loại lặn vào rồi lại thoát ra. Vả lại
Cosette đang trải qua một giờ phút nguy hiểm. Khi một thiếu nữ không
người dìu dắt mơ mộng thì giấc mơ của họ tất phải trải qua một giai đoạn mà
quả tim của họ giống như cái tay của dây nho, tới được đâu thì quấn đó, dù
là trụ cẩm thạch hay cọc quán rượu cũng thế thôi. Giờ phút chớp nhoáng và
quyết định, nghiêm trọng đối với những cô gái mồ côi dù giàu hay dù nghèo,
bởi vì của cải cũng không cản được người ta chọn sai. Càng có vị trí cao,
càng dễ chọn phải người chồng không xứng đáng. Người chồng thực sự
không xứng đáng chính là ở tâm hồn của hắn. Có những chàng trai không
tiếng tăm, không tên tuổi, không thuộc thế phiệt, không trâm anh mà là một
trụ cẩm thạch chống đỡ cả một đền đài tình cảm và tư tưởng lớn; lại có
những khách phong lưu tự mãn, giàu sang, đi hài bóng, lời lẽ hoa mỹ, nhưng
nhìn vào không nhìn bên ngoài mà nhìn vào bên trong, nghĩa là cái phần
dành cho vợ, thì thấy chỉ là một khúc gỗ đần độn chìm lấp giữa những dục
vọng dữ dội, trâng tráo, nồng nặc hơi men; đúng là cây cọc quán rượu.
Có gì trong tâm hồn Cosette? Một niềm si tình đã lắng xuống hay ngủ
yên; tình yêu ở trạng thái bồng bềnh; một cái gì trong trẻo, rực rỡ, xuống sâu
một chút thì vẩn đục, sâu hơn nữa thì tối tăm. Hình ảnh viên sĩ quan đẹp trai
phản chiếu ở trên mặt. Ở sâu có một kỷ niệm gì không? Ở tận đáy ấy? Có lẽ
có. Cosette không biết.
Thế rồi xảy ra một sự kiện lạ.
