I
ÁNH SÁNG TRÀN NGẬP
Bạn đọc chắc đã hiểu Éponine, theo lời mụ Magnon đã đến Plumet, nhìn
qua hàng rào sắt và nhận ra con gái ở đó là ai rồi. Trước hết nó phải tìm cách
cản trở không cho bọn lâu la đến đường Plumet, rồi mới dẫn Marius đến.
Marius ta ngây ngất trước cái hàng rào kia suốt mấy ngày. Rồi như nam
châm hút sắt, chàng si ta cũng bị đá xây nhà của người yêu nó hút, hút đến
nỗi bước tuột vào vườn, chẳng khác gì Roméo xưa kia đã bước vào vườn
Juliette. Thực ra, việc làm của Marius còn dễ hơn việc làm của Roméo xưa
kia. Roméo còn phải trèo qua một bức tường, còn Marius chỉ cần khẽ đẩy
một chấn song của cái hàng rào cũ kỹ, đang lung lay như răng bà lão là vào
được. Marius lại mảnh người nên lách qua như bỡn. Đường vốn không có ai
qua lại. Marius lại cứ đến tối mới lẻn vào nên chàng chẳng còn sợ ai nom
thấy.
Từ cái giờ phút thiêng liêng và quý báu của cái hôn đầu tên, từ khi cái
hôn ấy đã gắn bó tâm hồn đôi lứa, tối nào Marius cũng lại. Giá lúc ấy
Cosette vớ phải một thằng đàng điếm vô sỉ thì một đời con gái của nàng
cũng bỏ đi rồi, vì Cosette vốn thuộc hạng hào hiệp tự hiến mình. Cả nể là
một đức tính cao quý của đàn bà. Và tình yêu một khi đã lên đến độ tuyệt đối
thì không hiểu sao, nó như đui như mù, quên cả thẹn thùng.
Nhưng các bạn gái tâm hồn cao quý! Các bạn biết chăng chính các bạn
đang lâm vào bao cảnh hiểm nghèo. Thường các bạn hiến trái tim thì người
ta lại chỉ lấy xác thịt. Quả tim bạn vẫn còn với bạn, nhưng bạn nhìn nó trong
bóng tối mà rùng mình! Tình yêu xưa nay không hề biết cái lẽ trung dung:
Hoặc nó giết ta chết, hoặc nó cứ sống. Cả cái số kiếp con người đều nằm
trong cái thế song quan đó. Hơn nữa, không ở đâu vấn đề sống chết, rủi may
lại nghiệt ngã và tàn nhẫn cho bằng trong tình yêu. Tình yêu là sự sống nếu
nó không là cái chết. Nôi đấy, nhưng cũng là áo quan. Một tình cảm vừa nói
có vừa nói không trong quả tim người. Trong tất cả mọi sự vật Thượng Đế
đã tạo nên thì trái tim người là vật tỏa ra nhiều ánh sáng nhất. Nhưng than ôi!
Nó cũng tỏa ra nhiều bóng tối cao cả. Trời đất run rủi cho Cosette gặp thứ
