cùng một lúc, ở tất cả các nơi trong thành phố giữa cảnh nhốn nháo tứ tung
chẳng khác gì trăm ngàn tia chớp cùng nổ ra trong một tiếng sấm vang.
Trong non một tiếng đồng hồ, hai mươi bảy chiến lũy xuất hiện. Đó là mới
nói Xóm Chợ. Ở chính giữa là ngôi nhà số 50 đã lừng danh vì Jeanne và một
trăm linh sáu chiến sĩ đã từng dùng nó làm pháo đài. Một bên nó là chiến lũy
phố Saint Merry, bên kia là chiến lũy phố Maubuée. Vì thế, nó kiểm soát
được cả ba phố: Phố Arcis, phố Saint Martin, và phố Boucher ở ngay trước
mặt. Hai chiến lũy dựng theo góc thước thợ được bẻ gập lại: Một cái từ phố
Montreuil Sur Mer gấp về phố Truanderie, một cái từ phố Langevin gấp về
phố Sainte Avoye. Đó là chưa kể vô số chiến lũy mọc lên trong hai mươi
xóm khác của Paris, rồi ở xóm Marais, xóm đồi Geneviève. Một cái ở phố
Ménilmontant, ở đấy có một cánh cổng sắt đã tháo bật. Một cái khác gần cầu
nhỏ Hôtel Dieu làm bằng một cỗ xe đã tháo ngựa và lật xấp xuống chỉ cách
trụ sở cảnh sát khu phố có ba trăm bước.
Ở chiến lũy phố Ménétriers, một người ăn mặc lịch sự phát tiền cho thợ.
Ở chiến lũy phố Greneta, một người cưỡi ngựa hiện ra trao cho một người
khác, hình như là người chỉ huy, một bó gì giống như một bó giấy bạc. Anh
ta nói: “Đây là để trả các khoản chi phí rượu" v.v… Một người thanh niên
tóc vàng, không đeo cravate, đi từ chiến lũy này sang chiến lũy khác để
truyền đạt các hiệu lệnh. Một người khác, gươm tuốt trần, đầu đội mũ cảnh
sát màu xanh lo cắt người canh gác. Ở trong chiến lũy bao nhiêu tiệm rượu
và nhà gác cổng đều biến thành chỗ canh gác. Kể ra, cuộc bạo động đã được
tổ chức theo một chiến thuật quân sự thực tài tình. Các phố xá chật hẹp,
không đều nhau, ngoắt ngoéo, nhiều góc và nhiều chỗ quanh quẹo được chọn
rất thích hợp. Đặc biệt, xung quanh Xóm Chợ, phố xá còn chi chít, rắc rối
hơn đường rừng. Có người nói Hội Bạn Dân đã chỉ huy cuộc bạo động trong
khu Sainte Avoye. Một người bị giết ở phố Ponceau. Khám anh ta, thấy có
một bản đồ Paris trên người.
Nhưng thực sự chỉ huy cuộc bạo khởi lại là một cái gì ào ạt dữ dội ở đâu
trong không khí. Cuộc khởi nghĩa đột nhiên một tay dựng lên các chiến lũy
còn tay kia chộp lấy hầu hết che đồn, bốt. Trong non ba tiếng đồng hồ, chẳng
khác gì một đường thuốc súng bùng cháy, nghĩa quân đã tràn ngập vào và
chiếm được Xưởng Quân Khí, nhà Đốc Lý ở quảng trường Royol, tất cả xóm
