vẳng bên tai anh những tiếng động xa lạ đối với con người, những tiếng
động như đến từ bên kia trái đất, từ một cõi ngoài nào đó kinh khủng làm
sao. Trên mây cao có nhiều chim cũng như thường có thiên thần trên những
khốn khó của con người, nhưng chim và thần có thể giúp gì được cho anh?
Những thứ đó bay, lượn và ca hát, còn anh, anh rên rỉ sắp lìa đời. Anh cảm
thấy mình như bị liệm trong cả hai thứ vô biên: Biển cả và trời cao; biển là
mồ, trời là vải liệm.
Đêm đến dần. Anh bơi không biết bao nhiêu giờ rồi, sức anh đã cạn. Con
tàu, cái vật xa xôi trên đó có người, đã khuất bóng. Chỉ còn một mình anh
trong hố sâu thăm thẳm của hoàng hôn. Anh chìm xuống, anh lấy gân, anh
quằn quại, anh nghe dưới chân những đợt sóng cổ quái của vô hình; anh cất
tiếng kêu. Chẳng còn người. Vậy Chúa ở đâu? Anh kêu. Ai cứu tôi! Ai cứu
tôi với! Anh kêu mãi. Chân trời vẳng lặng. Trời cao vẳng lặng. Anh van vỉ
quãng rộng, sóng nước, rong rêu, ghềnh đá: Tất cả đều câm điếc. Anh van
xin bão tố, nhưng bão tố vô tình chỉ tuân lệnh vô biên. Chung quanh anh chỉ
còn bóng tối, sương mù, cô quạnh; chỉ còn tiếng sóng vô tình gào thét và mặt
nước hung tàn không ngớt nhăn nheo mãi mãi. Trong người anh chỉ còn ghê
rợn và mệt mỏi. Dưới chân anh chỉ còn chìm đắm. Không còn chỗ bám víu
nữa. Anh nghĩ đến bước phiêu lưu tăm tối của thây ma trong bóng đêm vô
hạn. Cái lạnh không bờ làm anh tê dại. Hai bàn tay anh co quắp nắm lại và
chỉ vơ được hư không. Gió, mây, bão tố, trăng sao vô dụng! Biết làm thế
nào? Người tuyệt vọng đành buông xuôi, kẻ chán chường đành tìm cái chết,
anh mặc cho số phận lôi đi, anh buông tay và thế là mãi mãi đắm chìm trong
những hố sâu thảm đạm.
Ôi! Bước đi không gì cản được của xã hội loài người! Giữa đường có bao
nhiêu người, bao nhiêu linh hồn bị bỏ rơi! Một đại dương, để đón mọi cái mà
luật pháp gạt ra. Không còn một sự cứu vớt nào, đáng sợ làm sao! Chao ôi!
Cái chết tinh thần!
Biển cả ở đây là đêm tối cay nghiệt của xã hội, nơi pháp luật vứt bỏ
những nạn nhân của mình. Biển cả, đó là sự khốn khổ mênh mông. Linh hồn,
trôi dạt trong vực sâu ấy, có thể trở nên một thây ma. Ai là kẻ làm cho nó
sống lại?
